एजेन्सी । विश्वभरिका वैज्ञानिकहरू दिन रात कोरोना भाइरस खोपमा काम गर्दैछन् । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ)का अनुसार सन् २०२१ को बीचमा खोप यस घातक महामारीबाट बाहिर आउन सक्ने अनुमान गरेको छ । यद्यपि खोपको ठूलो मात्रामा निर्माण सुरुमा असम्भव नहुने पनि बताएको छ । त्यसकारण, स्वास्थ्य विशेषज्ञले कसले खोप पहिले दिनु पर्छ भनेर निर्णय गर्नुपर्नेछ । यसको मतलब यो हो कि यसको लागि योग्य हुने पहिलो व्यक्तिको हुनेछ भन्ने ठूलो कौतुहल छ ।  

विश्वस्तरीय स्वास्थ्यका १९ विशेषज्ञहरूको टोलीले खोप वितरण (खोप वितरण) को लागी तीन चरणको योजना प्रस्ताव गरेको छन् ।  विशेषज्ञहरूले खोप वितरणको यस मोडेललाई ’निष्पक्ष प्राथमिकता मोडेल’ भनेर नाम दिएका छन् । यस टोलीको उद्देश्य भविष्यमा कोभिड १९ को प्रतिकूल प्रभावहरूलाई कम गर्नु हो । 

यस टोलीले सुझाव दिन्छ कि खोप वितरणको पहिलो चरणमा अकाल मृत्यु भइरहेको समूह र गम्भीर पीडित व्यक्ति (कोरोना बिरामी) लाई खोप लगाउनु पर्छ । सामान्यतया, विश्वव्यापी स्वास्थ्य सूचकांका आधारित छ ।

दोस्रो चरणमा खोप वितरण आर्थिक अवस्थाको आधारमा दिने भनिएको छ । यस चरणमा गरिब वर्गलाई भ्याक्सिन दिने कुरामा जोड दिइयो । महामारी गरिब परिवारको शिकार नहुन भन्ने उद्देश्य रहेको छ । यद्यपि अकाल मृत्यु र गम्भीर पीडित बिरामीहरूको विशेष ध्यान राख्नु पर्ने भनेर विषेश ध्यान दिइएको छ ।

खोप वितरणको तेस्रो चरणले भाइरसको समुदायमा फैलावटलाई ध्यानमा राखी काम गर्नुपर्ने भनेर सुझाव दिइएको छ ।  यसले भाइरस एक देशदेखि अर्को देशमा फैलिन रोक्नेछ । यद्यपि भाइरस प्रसारण रोक्न सबै देशहरूले पर्याप्त मात्रामा खोप लिन आवश्यक हुनेछ । प्रत्येक चरणमा प्रत्येक देशलाई मात्र निश्चित संख्याका खोपहरू छुट्टयाउन पर्ने छ ।  

विश्व स्वास्थ्य संगठनले भने प्रत्येक देशका ३ प्रतिशत जनसंख्या खोप लगाएर शुरु गर्ने योजना बनाएको छ । त्यसपछि जनसंख्याको अनुपात आधारमा खोप दिइने भनेको छ । यो प्रक्रिया तव सम्म जारी रहन्छ जबसम्म प्रत्येक देशका २० प्रतिशत नागरिकलाई खोप पुग्दैन । 

अमेरिकाको पेन्सल्भेनिया विश्वविद्यालयको प्रमुख अनुसन्धानकर्ता इजकिन जे इमानुएलका अनुसार यो कोरोना भ्याक्सिनका लागि उचित तरीकाले वितरण गर्न महत्वपूर्ण रहेको जानकारी गराएका छन । विश्वमा कोरोना भाइरसको २० करोड ७० लाख भन्दा बढी केसहरू रिपोर्ट गरिएको छन । जसमध्ये ८ लाख ८३ हजार भन्दा बढीको मृत्यु भएको छ ।