
एजेन्सी । विश्वभरी कोरोनाको महामारीबाट पूर्ण रुपमा आराम लिन सकिरहेको छैन। यस्तो स्थितिमा भारतका विभिन्न शहरहरुमा अर्को डरलाग्दो रोग फैलिरहेको छ । भारतको यूपीको केहि शहरहरुमा, धेरै बच्चाहरु रहस्यमय ज्वरोसंग आइरहेको छ। अचानक ज्वरो यस्तो हदसम्म बढ्ने र सास फेर्न पनि गाह्रो हुन्छ । फिरोजाबादपछि, यो रहस्यमय रोग भारतको मथुरा पुग्यो । मथुराको कोह गाउँमा रहस्य ज्वरोको धेरै मामिलाहरुको रिपोर्टमा यस्तो अनौठो रोग देखिएको छ । मथुराको केही गाउँमा रहस्य ज्वरोको धेरै घटनाहरु बाहिर आएका छन । यसको कारण धेरै बच्चाहरुको मृत्यु भइरहेको भारतीय मिडियाले अबर दिइरहेका छन्।
रिपोर्टका अनुसार आगरा डिभिजनल कमिश्नर अमित गुप्ताका अनुसार, यस ज्वरोका कारण केही मानिसहरुको मृत्यु पनि भएको छ। स्क्रब टाइफसका जस्तो लक्षणका कारण यी मृत्यु भइरहेको बताइएको छ । यो डेंगु जस्तै एक भेक्टर जनित रोग हो । स्क्रब टाइफस भाइरसले होइन तर ब्याक्टेरियाले हुन्छ ।
विशेषज्ञहरु र डाक्टरहरुको अनुसार, स्क्रब टाइफसलाई स्क्रब टाइफस पनि भनिन्छ । यो ओरियान्टिया त्सुत्सुगामुशी नामक ब्याक्टेरियाको कारणले हुन्छ । यो बुश टाइफसको रूप मा पनि जानिन्छ। यो संक्रमित (लार्भा माइट्स) को टोकाईको माध्यमबाट मानिसहरुमा फैलन्छ ।
नेशनल हेल्थ पोर्टल (एनएचपी) को अनुसार, स्क्रब टाइफस भारतको धेरै भागहरुमा फैलिएको छ । यो जम्मूदेखि नागाल्याण्डसम्म उप–हिमालयन बेल्ट बेल्ट पनि देखिएको छ । २००३ देखि २००४ र २००७ मा, त्यहाँ हिमाचल प्रदेश, सिक्किम र दार्जीलिंगमा स्क्रब टाइफसको प्रकोपको रिपोर्ट आइरहेका छन ।
स्क्रब टाइफसका सामान्य लक्षणहरुमा ज्वरो, टाउको दुख्ने, शरीर दुखाई, र लार्भा माइट्सले टोकेका ठाउँमा स्कैब जम्मा हुने गर्दछ । यस बाहेक, मानसिक परिवर्तन, भ्रमदेखि कोमा वा लिम्फ नोड्सको बढ्नु पनि पनि यसको लक्षण हुन सक्छ । डाक्टरका अनुसार गम्भीर बिरामी हुनुले अंग फेल हुने र रगत बग्ने खतरा बढ्न सक्छ । यदि यसको समयमा उपचार भएन भने यो घातक साबित हुन सक्छ ।
डाक्टरका अनुसार स्क्रब टाइफसका लक्षणहरु देखिएपछि एन्टिबायोटिक सबैभन्दा प्रभावकारी हुन्छ । स्क्रब टाइफसको उपचारमा एन्टीबायोटिक डक्सीसाइक्लिन खान सल्लाह दिएका छन । डक्सीसाइक्लिन कुनै पनि उमेरको व्यक्तिहरुमा प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
स्क्रब टाइफसको रोकथामको लागी हाल कुनै खोप उपलब्ध छैन । तर केहि निर्धारित नियमहरुको अनुसार, संक्रमितसंग सम्पर्कमा आउनबाट आफूलाई जोगाउन सक्नुहुन्छ ।
स्क्रब टाइफस फैलिएको क्षेत्रहरुमा यात्रा नगर्नुहोस् । धेरै रुखहरु र झाडीहरु भएका ठाउँहरुमा जानबाट बच्नुहोस् किनकि यिनीहरु संक्रमण पार्ने किरा यी स्थानमा बढी भेटिन्छन । आफ्नो बच्चालाई लुगा लगाउनुहोस् जुन हात र खुट्टा कभर गर्नुहोस् । बच्चाको पालना आदिमा लामखुट्टेको झुल प्रयोग गर्नुहोस्। बच्चाको हात, आँखा, मुख वा शरीरमा कीरा आकर्षण हुने खालको गतिविधि नगर्नुहोस ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस