एजेन्सी । ट्विटर अकाउन्ट ह्याक हुनु सामान्य भइसकेको छ । बिटक्वाइनलाई वैधानिक बनाउन लागि भारतीय प्रधानमन्त्रीको खाता समेत ह्याक गरिएको थियो । तर, कुनै ठूला सेलिब्रेटीको खाता ह्याक भएको यो पहिलो पटक भने होइन । यसअघि सेप्टेम्बर २०२० मा पनि जुलाईमा प्रधानमन्त्री मोदी, जो बाइडेन, बराक ओबामा, बिल गेट्स र एलोन मस्कको ट्विटर खाता ह्याक भएको थियो ।

समग्रमा सामाजिक खाता सुरक्षित छैन भन्ने नै हो । कम्पनीहरूले यसको सुरक्षाको बारेमा ठूला–ठूला दाबी गरे पनि अन्ततः सबै खोक्रो साबित हुन्छन् । अब प्रश्न उठ्छ सामाजिक सञ्जालका खाताहरू कसरी ह्याक हुन्छन ? किन धेरै सुरक्षा तहहरू जस्तै दुई–चरण प्रमाणिकरण, ओटीपी लगइन तिनीहरूलाई सुरक्षित गर्न सक्षम छैनन ? 

साइबर सुरक्षा विज्ञहरूका अनुसार ह्याकरहरूले कुनै पनि सामाजिक सञ्जाल एकाउन्ट ह्याक गर्नको लागि सोही विधि अपनाउने गर्छन् । ह्याकरहरूले सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताहरूले गरेको दुई गल्तीको फाइदा उठाउँछन् ।

 फेस बुक, इन्टाग्राम, लिंकडइन वा अन्य सामाजिक मिडिया खाताहरू हुन ।  प्रयोगकर्ताहरूले यी सबै डिजिटल प्लेटफर्महरू सामाजिक र व्यावसायिक रूपमा मानिसहरूसँग जोड्न प्रयोग गर्छन् । यी दुई गल्तीका कारण ह्याकरहरूले खाता ह्याक गर्न सक्छन् । सबैभन्दा पहिले, यदि सामाजिक सञ्जालको एपमा कुनै प्रकारको कमी छ भने, त्यसपछि ह्याकरहरूले यी प्राविधिक फ्लसको फाइदा उठाउँछन् । यद्यपि सोशल मिडिया कम्पनीहरूसँग राम्रो प्राविधिक पेशेवरहरूको टोली रहेका छन भने प्राविधिक त्रुटिहरू फेला पार्न धेरै कोशिस गर्ने गरेका छन ।

यसमा ह्याकरहरूले धेरै तरिकाले मानिसको आइडी ह्याक गर्न सक्छन् । यसलाई यसरी बुझ्न सकिन्छ ह्याकरहरूले कल वा मेसेज गरेर फिसिङ लिङ्कहरू साझेदारी गर्न सक्छन् । यो लिङ्कमा क्लिक गर्ने बित्तिकै फेसबुक, ट्विटर जस्तो देखिने साइटमा जान आग्रह गर्ने गरेका छन । यसमा तिनीहरूले लगइन गर्न सोध्नेछन् । यदि तिनीहरूको आडमा लगइन गरे वा  तब ह्याकरहरूले खाता आईडी र पासवर्ड चोर्न सक्छन् । तिनीहरू ह्याक गर्न सजिलो हुन सक्छ । कहिलेकाहीँ ह्याकरहरूले गोपनीयता सेटिङ परिवर्तन गर्ने नाममा पनि ओटीपी माग्न सक्छन् । 

केहि यस्ता तरिकाबाट फेसबुक र ट्विटर जस्ता सोशल मिडिया खाताहरू ह्याक भएको छ वा छैन भनेर पत्ता लगाउन सकिन्छ । ह्याकिङबाट बच्नको लागि प्रयोगकर्ताहरू सचेत हुनु अधिक महत्त्वपूर्ण छ । आफ्नो सोशल मिडिया खाता विवरणहरू कसैसँग साझेदारी नगर्नुहोस् । यदि कसैले मोबाइलमा अपरिचित नम्बरबाट कल गरी ओटीपी माग्यो भने नदिनुहोस् । फिसिङ लिङ्कहरू राम्रोसँग हेर्नुहोस । केवल प्रामाणित लिङ्कमा क्लिक गर्नुहोस् ।