एजेन्सी । अमेरिकामा नयाँ ५ जी सेवाले यात्रु र एयरलाइन्सलाई धेरै समस्यामा पारेको छ । यसले भारतल, नेपालगायत विश्वका धेरै देशबाट अमेरिका जाने र जाने हजारौं यात्रु र धेरै उडान प्रभावित भएका छन् । समाचार एजेन्सी पीटीआईका अनुसार एयर इन्डिया सहित धेरै अन्तर्राष्ट्रिय एयरलाइन्सले बुधबार अमेरिकासँग सम्बन्धित उडानहरू रद्द गरेका छन्।

निर्णयमा, एयरलाइन्सहरूले चेतावनी दिएका छन् ५ जी फोन सेवाबाट प्राप्त संकेतहरूले विमानको नेभिगेसन प्रणालीमा हस्तक्षेप गर्न सक्छ । अमेरिकाका धेरै एयरपोर्टमा बुधबारदेखि यो सेवा सुरु हुँदैछ । एयर इन्डियाले ट्वीटरमा जानकारी दिएको छ कि अमेरिकामा ५जी सेवा लागू भएका कारण उनीहरूले १९ जनवरी २०२२ (बुधवार) को उडान रद्द गर्दैछन्।

जयन्त राज समस्यामा परेका यात्रुहरूमध्ये एक हुन् जसले बुधबार न्यूयोर्कबाट नयाँ दिल्लीका लागि एयर इन्डियाको उडानमा चढ्ने भनिएको थियो तर अहिले उडान रद्द गरिएको छ । मंगलबार गरिएको ट्विटबाट यो जानकारी आएको उनले बताए ।

यस्तै अरु धेरै यात्रुहरुले मिडियासँग आफ्नो समस्या सुनाएका छन् । एयर इन्डिया बाहेक अन्य धेरै एयरलाइन्सले पनि फाइभजी सेवा लागू भएका कारण उडान रद्द भएको जानकारी दिएका छन् ।

अमेरिकाका केही विमानस्थलहरूमा फाइभजी मोबाइल नेटवर्क सेवा लागू गर्ने सम्बन्धमा “चिन्ता“का कारण जनवरी १९ देखि बोस्टन, शिकागो, डलास, मियामी, ओर्लान्डो, सान फ्रान्सिस्को र सिएटलका लागि उडानहरू अर्को आदेश नभएसम्मका लागि स्थगित गरिएको जानकारी दिएको छ। ।

अमेरिकाका १० ठूला एयरलाइन्सले ५जी मोबाइल फोन सेवा सुरु नगर्ने चेतावनी दिएका छन् । उनी भन्छन् ,'यसले विमानको उडानमा ठूलो अवरोध निम्त्याउन सक्छ ।' ख्भचष्शयल र ब्त्७त् को छन् मोबाइल फोन सेवा बुधवारबाट सुरु हुन्छ। यसैबीच, यी कम्पनीहरूले केही विमानस्थलका टावरमा सेवा ढिलाइ गर्न सहमत भएको बताएका छन् । अमेरिकामा राष्ट्रपति जो बाइडेनको प्रशासनले यो निर्णयको स्वागत गरेको छ ।

फाइभजी सिग्नलको सी–ब्यान्डले विमानको नेभिगेसन प्रणालीमा अवरोध सिर्जना गर्न सक्ने एयरलाइन्सलाई डर रहेको छ । विशेष गरी खराब मौसमको समयमा एयरलाइन्सले यसअघि नै अमेरिकी उड्डयन प्राधिकरणलाई पत्र लेखेर चेतावनी दिइसकेको छ ।

अमेरिकन एयरलाइन्स, डेल्टा एयरलाइन्स र युनाइटेड एयरलाइन्सका सीईओ पनि यसमा संलग्न छन्। “यसलाई हवाई यात्रु, माल ढुवानी र चिकित्सा आपूर्तिको चेन र डेलिभरीमा कुनै अवरोध हुन नदिन तत्काल हस्तक्षेप चाहिन्छ,“ उनी भन्छन्। चिकित्सा आपूर्तिहरूमा भ्याक्सिनहरू पनि समावेश छन्।

बीबीसीले उक्त पत्र हेरेको छ जसमा एयरलाइन्सले आफ्नो चिन्ता व्यक्त गरेको छ । पत्र यातायात मन्त्री पीट बुटेग, साथै संघीय उड्डयन प्रशासन प्रमुख, संघीय सञ्चार आयोगका अध्यक्ष र राष्ट्रिय आर्थिक परिषद्का निर्देशकलाई पठाइएको छ ।

अमेरिकी सरकारको उच्च तहमा वार्ता भइरहेको र यसलाई निकै ‘गम्भीर अवस्था’ भनिएको बीबीसीले जानकारी दिएको छ । अमेरिकाका एयरलाइन्सहरूले उनीहरूलाई “१९ जनवरी, २०२२ मा उड्डयन नियामक फेडरल एभिएसन एडमिनिस्ट्रेशनद्वारा प्रभावित एयरपोर्टहरूबाट करिब दुई माईलको दूरीमा ५ जी सिग्नलहरू बाहिर राख्न“ भनिरहेको छ ।

उनले भने, ‘यदि त्यसो भएन भने फाइभजीले उड्डयन उद्योगमा निकै नराम्रो असर पार्नेछ, जसले यात्रु, आपूर्ति श्रृंखला, भ्याक्सिन वितरण र अर्थतन्त्रमा असर पार्नेछ ।' दुई ठूला विमान निर्माता कम्पनी एयरबस र बोइङले पनि भर्खरै यो चिन्ता उठाएका थिए । एयरलाइन्स कम्पनीहरूले भने, विमान कम्पनीहरूले हामीलाई धेरै विमानहरू लामो समयसम्म जमिनमा राख्नुपर्ने जानकारी दिएका थिए ।

डेल्टा एयरलाइन्सले सुरक्षा व्यवस्था नभएसम्म नयाँ सेवा लागू नगर्न अन्य एयरलाइन्ससहित अमेरिकी सरकारसँग माग गरेको छ । डेल्टाका अनुसार, “रेडियो अल्टिमिटर एक महत्वपूर्ण प्रविधि हो जसले विमानको चालको दायराको जानकारी प्रदान गर्दछ र पाइलटलाई विमानलाई सुरक्षित रूपमा उडान गर्न आवश्यक जानकारी प्रदान गर्दछ, विशेष गरी उडानको महत्वपूर्ण अवधिहरूमा डेल्टाका सीईओ एड बास्टियन सहित धेरै एयरलाइन्सका सीईओहरूले अमेरिकी सरकारी अधिकारीहरूलाई पत्र लेखेका छन्, यसले “देशको व्यापार बन्द गर्ने“ भनेको छ।

अमेरिकी उड्डयन नियामक संघीय उड्डयन प्रशासन (एफएए) ले गत हप्ता भन्यो कि “विमानको रेडियो अल्टिमिटरमा छन् को हस्तक्षेपले अवतरणको समयमा इन्जिन र ब्रेकिङ प्रणालीको हस्तक्षेप निम्त्याउन सक्छ, जसले विमानलाई रनवेमा रोकिनबाट रोक्न सक्छ । बीबीसी हिन्दी