काठमाडौं ।  नेपाल भारतको एकीकृत भुक्तानी इन्टरफेस (युपिआइ) प्रणाली अपनाउने पहिलो देश बन्ने तयारीमा छ। यसले छिमेकी देशको डिजिटल अर्थतन्त्रलाई रूपान्तरण गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने, नेशनल पेमेन्ट कर्पोरेशन अफ इन्डियाले बताएको छ । 

एनपिसिआइको अन्तर्राष्ट्रिय शाखा एनपिसिआइ इन्टरनेशनल पेमेन्ट्स लिमिटेड (एनआइपिएल) ले गेटवे पेमेन्ट सर्भिस (जिपिएस) र मनाम इन्फोटेकसँग नेपालमा सेवा प्रदान गर्न सहयोग गरेको छ । जिपिएस नेपालको आधिकारिक भुक्तानी प्रणाली अपरेटर हो र मनाम इन्फोटेकले त्यस देशमा युनिफाइड पेमेन्ट इन्टरफेस (युपिआइ)  प्रयोग गर्नेछ।

यस सहकार्यले नेपालमा बृहत्तर डिजिटल सार्वजनिक हितलाई सेवा दिनेछ र छिमेकी देशमा अन्तरक्रियात्मक वास्तविक समय व्यक्ति–देखि–व्यक्ति (पिटुपि) र व्यक्ति–देखि–व्यापारी (पिटुएम) लेनदेनको प्रवर्द्धन गर्नेछ, एनपिसिआइ)ले एक विज्ञप्तिमा भन्यो।

ूनेपाल भारत बाहिर पहिलो देश हुनेछ जसले युपिआइलाई नगद लेनदेनको डिजिटलाइजेसन चलाउने र नेपाल सरकार र नेपाल राष्ट्र बैंकको केन्द्रीय बैंकको रूपमा भिजन र उद्देश्यलाई अगाडि बढाउँदै भुक्तानी प्लेटफर्मको रूपमा स्वीकार गर्नेछ।

यो सहकार्यले नेपालका अन्तिम(माइल उपभोक्ताहरूलाई बैंक खाताहरू र व्यापारी भुक्तानीहरू बीच वास्तविक समयमा तत्काल भुक्तानी स्थानान्तरण गर्ने खुला अन्तरसञ्चालनयोग्य भुक्तानी प्रणालीको फाइदा लिन सक्षम बनाउँछ। एनपिसिआइ) ले नेपाल र भारत बीचको वास्तविक समय क्रसबोर्डर पिटुपि रेमिट्यान्सको लागि अगाडि बढ्ने बाटो पनि सक्षम बनाउने बताएको छ।

जिपिएस का सीईओ राजेश प्रसाद मानन्धरले युपिआइ सेवाले भारतमा डिजिटल भुक्तानीको रूपान्तरणको सन्दर्भमा महत्वपूर्ण सकारात्मक प्रभाव पारेको बताए। ूहामी आशावादी छौं कि नेपालमा युपिआइले देशको डिजिटल अर्थतन्त्रलाई रूपान्तरण गर्न र कम नगदरहित समाज निर्माण गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ, उनले भने। २०२१ मा युपिआइले ९४० बिलियन अमेरिकी डलरको ३ करोड वित्तीय लेनदेनहरू सक्षम गर्यो जुन भारतको जिडिपिको लगभग ३१ प्रतिशत बराबर हो।

“एनआइपिएल मा, हामी हाम्रो बलियो भुक्तानी समाधानहरू विश्वव्यापी बजारहरूमा लिएर र स्थानीय भुक्तानी प्रणाली अपरेटरहरूसँग सहकार्य गरेर भुक्तानीहरू रूपान्तरण गर्न प्रतिबद्ध छौं। हामी विश्वस्त छौं कि यस पहलले एनआइपिएलको प्राविधिक क्षमताहरू र विश्वव्यापी रूपमा हाम्रा अद्वितीय प्रस्तावहरूलाई बढावा दिनेछ। भिजनको प्रमाणको रूपमा खडा हुनेछ, ”एनआईपीएलका सीईओ रितेश शुक्लाले विज्ञप्तिमा भने।

एनपिसिआइले युपिआइको वास्तविक(समय भुक्तानी पूर्वाधारले नेपालमा वित्तीय समावेशीकरणको प्रक्रियालाई उत्प्रेरित गर्न र व्यवसायका लागि थप अवसरहरू सिर्जना गर्न मद्दत गर्ने बताएको छ। यसले नेपालको डिजिटल भुक्तानी पूर्वाधारलाई आधुनिकीकरण गर्न र नेपाली नागरिकहरूलाई डिजिटल भुक्तानी सहज बनाउन मद्दत गर्नेछ।

मनामका निर्देशक नागाबाबु रामिनेनीले भने, “मानम सधैं विश्वका विभिन्न क्षेत्रहरूमा प्रमुख डिजिटल रूपान्तरणको एक हिस्सा रहेको छ, हामी विश्वस्त छौं कि यो साझेदारीले नेपाल र सीमापार भुक्तानी रूपान्तरणका सबै अवरोधहरू हटाएर क्षेत्रीय अर्थतन्त्रमा परिवर्तन ल्याउनेछ। युपिआइ विश्वव्यापी रूपमा सबैभन्दा सफल वास्तविक(समय भुक्तानी (आरटिपि) प्रणालीहरू मध्ये एक हो, जसले भारतमा पिटुपि र पिटुएम लेनदेनहरूमा सरलता, सुरक्षा र सुरक्षा प्रदान गर्दछ।

नेपालको करिब ३ करोड (३ करोड) जनसंख्या रहेको छ जसमा करिब ४५ प्रतिशत बैंकिङ छ । १३५ प्रतिशतभन्दा बढीको मोबाइल पहुँचले स्मार्टफोन प्रयोग गर्ने जनसंख्याको ६५ प्रतिशतले भारतमा भएको डिजिटल क्रान्तिलाई नेपालमा दोहोरिन सक्ने निर्बाध प्रतिकृतिको लागि आधार प्रदान गर्दछ एनपिसिआइले भन्यो।

एनआइपिएल, एनपिसिआइको अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा केन्द्रित सहायक कम्पनीले युपिआइको क्षेत्रहरूमा विदेशी साझेदारहरूसँग सहकार्यलाई तीव्र बनाउन खोज्छ । जस्तै डिप्लोइमेन्ट, क्रस-बोर्डर रेमिटेन्स, स्वीकृति, डिजिटल भुक्तानीहरूमा स्वदेशी रूपमा विकसित प्रविधिहरूको प्रयोग हो। इण्डियान्युज नेटवर्क