एजेन्सी । आगामी दिनमा दृष्टिविहीनले पनि चिपबाट देख्न पाउनेसम्मको प्रविधिको खोजी भइरहेको छ । पक्षघातका बिरामीले दिमागमा मात्र सोचेर मोबाइल र कम्प्युटर चलाउन सक्ने प्रविधिको विकासमा वैज्ञानिकहरु लागिरहेका छन् । यो दाबी विश्वकै धनी व्यापारी तथा न्यूरालिङ्कका संस्थापक एलोन मस्कले यसको दावी समेत गर्दै आएका छन । उनले न्यूरालिङ्कको क्यालिफोर्नियाको मुख्यालयमा ‘शो एन्ड टेल’ कार्यक्रम गरे र आफ्नो उपकरणको प्रगतिबारे जानकारी दिए।

मस्कले आफ्नो ब्रेन चिप इन्टरफेस स्टार्टअपले बनाएको वायरलेस डिभाइस ६ महिनामा मानव परीक्षणका लागि तयार हुने बताएका छन । यसका लागि खाद्य तथा औषधि प्रशासन (एफडीए) मा कागजपत्र पेश गरिएको छ। कार्यक्रममा मस्कले बाँदरले जोइस्टिक प्रयोग नगरी पिनबल खेलेको भिडियो पनि देखाएका छन । बाँदरले टेलिप्याथी मार्फत पनि टाइप गर्यो।

न्यूरालिंक टोलीले आफ्नो सर्जिकल रोबोट पनि प्रदर्शन गरेको थियो। यसले रोबोटले सम्पूर्ण शल्यक्रिया कसरी गर्छ भन्ने देखाएको छ। मस्कले ६ वर्षअघि ब्रेन कन्ट्रोल इन्टरफेस स्टार्टअपको स्थापना गरेका थिए र २ वर्षअघि आफ्नो इम्प्लान्टेसन रोबोट देखाएका थिए।

 कम्प्युटर, मोबाइल फोन वा अन्य कुनै पनि उपकरणलाई मस्तिष्क गतिविधि (न्यूरल इम्पल्स) बाट सीधै नियन्त्रण गर्न सक्षम बनाउने उपकरण विकास गरिरहेको छ। उदाहरणका लागि, पक्षाघात भएको व्यक्तिले मस्तिष्कमा चिप प्रत्यारोपण गरेपछि माउसको कर्सर कसरी सार्न चाहन्छ भन्ने सोचेर मात्रै माउसको कर्सर सार्न सक्षम हुनेछ। सिक्का आकारको उपकरणलाई लिङ्क नाम दिइएको छ।

 प्रत्यारोपण गर्न मिल्ने, कस्मेटिक रूपमा अदृश्य मस्तिष्क(कम्प्यूटर इन्टरफेस डिजाइन हुने छ । ताकि जहाँ गए पनि कम्प्युटर वा मोबाइल उपकरण नियन्त्रण गर्न सकियोस,  माइक्रोन–स्केल थ्रेडहरू मस्तिष्कको क्षेत्रहरूमा घुसाइनेछ जसले आन्दोलनलाई नियन्त्रण गर्दछ। प्रत्येक थ्रेडमा धेरै इलेक्ट्रोडहरू हुन्छन् र तिनीहरूलाई लिङ्क भनिने प्रत्यारोपणमा जोड्दछ।

कम्पनीले लिङ्कहरूमा थ्रेडहरू यति राम्रो र लचिलो छन् कि तिनीहरूलाई मानव हातले सम्मिलित गर्न सकिँदैन भनेर बताए। यसका लागि, कम्पनीले एक रोबोटिक प्रणाली डिजाइन गरेको छ जसले थ्रेडलाई सुरक्षित र प्रभावकारी रूपमा प्रत्यारोपण गर्न अनुमति दिन्छ।

 एप पनि डिजाइन गरिएको छ ताकि आफ्नो किबोर्ड र माउसलाई दिमागको गतिविधिबाट सिधै यसको बारेमा सोचेर नियन्त्रण गर्न सकोस  ।  उक्त उपकरण  चार्ज गर्न पर्ने हुन्छ। यसका लागि, एक कम्प्याक्ट इन्डक्टिव चार्जर डिजाइन गरिएको छ जसले ब्याट्रीलाई बाहिरी रूपमा चार्ज गर्न इम्प्लान्टसँग ताररहित रूपमा जडान गर्दछ।

 टेक्नोलोजीको प्रारम्भिक लक्ष्य भनेको पक्षाघात भएका मानिसहरूलाई कम्प्युटर र मोबाइल उपकरणहरूको नियन्त्रण दिनु हो ।  उपकरण मार्फत फोटोग्राफी जस्ता आफ्नो रचनात्मकता देखाउन सक्छन्। यो प्रविधिले धेरै न्यूरोलोजिकल विकारहरूको उपचार गर्न सक्ने क्षमता छ।

चिप प्रत्यारोपण गर्दा सामान्य एनेस्थेसियासँग सम्बन्धित जोखिम सधैं रहन्छ। यस्तो अवस्थामा प्रक्रिया समय घटाएर जोखिम कम गर्न सकिन्छ। कम्पनीले यसको लागि न्यूरोसर्जिकल रोबोट डिजाइन गरेको छ ताकि यसले इलेक्ट्रोडलाई राम्रो तरिकाले प्रत्यारोपण गर्न सक्छ। थप रूपमा, रोबोटलाई खोपडीमा २५ मिमी व्यासको प्वालबाट धागो घुसाउन डिजाइन गरिएको छ। मस्तिष्कमा उपकरण घुसाउँदा रगत बग्ने जोखिम पनि हुन्छ। कम्पनीले यसलाई कम गर्न माइक्रो(स्केल थ्रेडहरू प्रयोग गरिरहेको छ।

एलोन मस्कले चिप बनाउने प्रविधिलाई ब्रेन–कम्प्युटर इन्टरफेस वा छोटकरीमा बीसीआई भनिन्छ। अन्य धेरै कम्पनीहरूले पनि वर्षौंदेखि यसका लागि काम गरिरहेका छन्। यी प्रणालीहरूले मस्तिष्कमा राखिएका साना इलेक्ट्रोडहरू नजिकैको न्यूरोन्सबाट पढ्न संकेतहरू प्रयोग गर्छन्। सफ्टवेयरले त्यसपछि यी संकेतहरूलाई आदेश वा कार्यहरूमा डिकोड गर्दछ, जस्तै कर्सर वा रोबोट हात सार्न सकिन्छ ।