काठमाडौ । मौसमले साथ नदिएपछि सर्वोच्च शिखर सगरमाथा आरोहणका निम्ति गएका एक हजार भन्दा बढी व्यक्ति आधार शिविरमै छन् । ‘विगत तीन चारदेखिनेको हावा र खराब मौसमका कारण आधार शिविरबाट टोली अगाडि बढ्न सकेका छैनन’, आधार शिविरमै रहेका सम्पर्क अधिकृत ज्ञानेन्द्र श्रेष्ठले भने ।

उनका अनुसार सामुन्द्रिक आधी फानीका कारण सगरमाथा क्षेत्रमा पनि हिमपात, हावाहुरी र हिउँपहिरोको जोखिम बढाएको छ । जसका कारण आधार शिविरबाट उकालो लागेर साउथपोलसम्म पुग्नै सकिएको छैन् । जसका कारण यो वर्षको आरोहण प्रभावित भइरहेको छ । 

उनका अनुसार मौसमले साथ दिए अब तीन चारदिनपछि आरोहण सुरु हुन्छ । अहिले सगरमाथामा एक हजार भन्दा बढी व्यक्ति छन् । आधार शिवरबाट लोत्से र सगरमाथाको आरोहणका निम्ति धमाधम आरोहण टोली अगाडि बढीरहेका छन् ।

आधार शिविरमा आरोहण दलका सदस्य, गाइड, भरीयासहितको जम्बो टोली पुगेको र शिखर चुम्न एकपछि अर्को व्यक्ति लालायित हुँदै अगाडि बढिरहेको पनि आधार शिवरमै रहेका सम्पर्क अधिकृत विमल ज्ञवालीको भनाइ छ । उनका अनुसार हिमाल आरोहणको तयारी लगभग अन्तिम चरणमा छ । 

अबको दुईतीन मौसमले दिनपछि वायुको बेग कम हुने पूर्वानुमान भएको हुँदा सगरमाथा, ल्होत्से र नुप्त्से हिमाल आरोहणका लागि तेस्रो क्याम्पदेखि माथि डोरी टाग्ने काम हुनेछ ।  अबको दुईतीन मौसमले  साथ दिएसम्म करिब ७०० आरोहीहरुले उल्लेखित हिमालका शिखर आरोहण गर्ने पनि ज्ञवालीको भनाइ छ ।

सगरमाथा क्षेत्रबाट हरेक वर्षको बसन्त ऋतुमा अर्बौ आर्थिक कारोबार हुने गर्छ । वर्षेनी पर्यटकीय पर्यटनमा जाने र आरोहण गर्ने तथा आर्थिक गतिविधि बढ्ने क्रम बढिरहेको संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्यन मन्त्रालय अन्तर्गतको पर्यटन विभागले जानकारी दिएको छ ।

विभागका अनुसार करिब ४४ करोड रुपैयाँ त सगरमाथा चुम्ने उद्देश्यले गएका आरोहीले तिरेको रोयल्टीबाटै संकलन हुने हुन्छ । शेर्पा भरिया, गाइड, सरकारी सम्पर्क अधिकृत, आरोहण दलले खानपान, आवश्यक सामान, टोलीसँगको सञ्चार, उद्दारसहितका विषयमा हुने खर्चको कारण हरेक सिजनमै अर्काे एक अर्बको कारोबार सजिलै हुने पनि उल्लेख छ ।

नेपालमा हुने हिमाल आरोहण तथा पर्वतीय गतिविधि साहसिक पर्यटनको लागि रुचाइएको छ । नेपालमा भएको यो साहसिक गतिविधि विश्वमै कहलिएकोले पनि यहाँ हुने खर्च भन्दापनि विदेशीको ड्रीम प्रोजेक्ट पूरा हुनु नै सबैभन्दा ठूलो उपलब्धी हुन्छ ।

पर्वतारोहणका क्षेत्रमामा क्रियाशील विभिन्न एजेन्सी तथा सरकारी अधिकारीका अनुसार नेपालले हिमाल आरोहण तथा यससँग सम्बन्धित आर्थिक क्रियाकलापबाट हुने आम्दानी पनि उल्लेख्य हुन्छ ।

सगरमाथा र आसपासका क्षेत्रका होटलले गर्ने आम्दानी तथा विभिन्न वायुसेवा कम्पनीले गर्ने कारोबारको एकीन तथ्यांक निकाल्न सकिएको अबस्थामा यो क्षेत्रले वास्तविक र अझै ठूलो रकमको कारोबार देखिने  पनि पर्यटन व्यवसायीको भनाइ छ ।

यो वर्ष सगरमाथा आरोहणका लागि विभिन्न ३५ विदेशी र ६ नेपाली टोली गरी कुल ३७८ जनाले आरोहण अनुमति लिएको विभागका निर्देशक सुरेन्द्र थापाको भनाइ छ ।

उनका अनुसार अहिले आरोहण सिजन भएकोले सगरमाथासहित विभिन्न हिमालका लागि १०६ टोलिका ८४२ जनाले अनुमति लिएर आरोहण गएका छन् । आरोहण रोयल्टीवापत सरकारले करिब ५० अर्बको रोयल्टी संकलन गरिसकेको छ ।