एजेन्सी । पृथ्वीको र यसको सौर्यमण्डलमा नजिकैको एक ग्रहको बारेमा नयाँ तथ्य फला परेको छ । जहाँ जीवको अस्तित्व भएको सम्भावना देखा परेको छ ।  अचम्मको कुरा के छ भने यो ग्रहलाई रातमा खुला आँखाले देख्न सकिन्छ । यो मात्र होइन, यस ग्रहमा ३७ वटा सक्रिय ज्वालामुखीहरू छन् जुन दिन र रात फुटिरहेका छन । त्यस ग्रहको बादलमा जीवनका अंशहरू खोज्नु ठूलो उपलब्धि मानिएको छ । 

यस ग्रहको नाम शुक्र हो । यस ग्रहको बाक्लो बादलमा, वैज्ञानिकहरूले जीवनका केही भागहरू देखेको बताएका छन । वैज्ञानिकहरूले यी बादलहरूमा ग्यास पत्ता लगाए जुन ग्यासले पृथ्वीमा जीवनको उत्पत्तिसँग सम्बन्धित छ । यस ग्यासको नाम फास्फिन हो । यद्यपि, शुक्र ग्रहको वातावरणमा कुनै पनि जीवन पाउन लगभग असम्भव छ । यस प्रकारले, फास्फिन ग्यास पत्ता लगाउनु आफैमा एउटा स्तब्ध पार्ने घटना भएको वैज्ञानिकहरुले बताएका छन् । 

म्यासाचुसेट्स इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी (एमआईटी) का एस्ट्रोबायोलोजिस्ट सारा सीगरका अनुसार हाम्रो खोजको रिपोर्ट नेचर एस्ट्रोनमीमा प्रकाशित भएको छ । हामीले यसमा लेखेका छौं कि शुक्र ग्रहको वातावरणमा पृथ्वीबाट बिभिन्न किसिमको जीवनको सम्भावना रहेको छ । सीगरका अनुसार यो ग्रहमा जीवन छ भनेर दावी गर्दैनौं । तर त्यहाँ जीवनको सम्भावना हुन सक्छ किनभने त्यहाँ एक विशेष ग्यास पाइन्छ जुन जीवहरूको कारण उत्सर्जित हुन्छ ।

फास्फिन ग्यास कणहरू पिरामिड आकारको छन् । यसको शीर्षमा केवल एक हाइड्रोजन कण र तल तीन हाइड्रोजन कणहरू छन् । तर आश्चर्यको कुरो के छ भने ग्यास यस चट्टानी ग्रहमा कसरी गठन भएको थियो । किनकि फास्फोरस र हाइड्रोजन कणहरू जोड्नको लागि धेरै दबाब र तापमान चाहिन्छ । बादलहरूका फोटोहरू युरोपियन दक्षिणी प्रयोगशाला (भ्क्इ) र अल्मा टेलिस्कोप (ब्ीःब्) टेलिस्कोपबाट लिइएको थियो ।

 यस ग्रहमा ३७ वटा ज्वालामुखी सक्रिय छन्। उनीहरू हालसालै पनि विष्फोट भएका थिए। ती मध्ये कतिपय अझै थोरै भिन्नतामा फूटिरहेका छन्। यो ग्रह भौगोलिक रूपमा धेरै अस्थिर छ । यो ग्रह लामो समयसम्म शान्त रहन सक्षम छैन। यसमा प्रायः कुनै प्रकारको गतिविधि हुन्छ । यी सक्रिय ज्वालामुखीहरू मेरील्याण्ड विश्वविद्यालयका वैज्ञानिकहरूले पत्ता लगाएका थिए । 

शुक्र ग्रहमा भर्खरैको ज्वालामुखी विस्फोटले सतहमा कोरोने वा कोरोना जस्ता संरचनाहरू संरचना बनेका छन । संरचना जस्तो कोरोनाको मतलब गोल गोलो जुन अत्यन्तै गहिरो र ठूला हुन्छ । यी सर्कलहरूको गहिराई ग्रह भित्र रहेको छ । हालसालै, ज्वालामुखीका लाभा यी सर्कलहरूबाट बगेको देखिएको वैज्ञानिकहरुले बताएका छन । अहिले तातो ग्यास तिनीहरूबाट बाहिर आउँदैछ । अहिलेसम्म यो विश्वास गरिएको थियो ग्रह शुक्रको टेक्टोनिक प्लेटहरू सुन्दर छन् । त्यहाँ ज्वालामुखी विस्फोटका कारण पनि भूकम्प आइरहेका कारण टेक्टोनिक प्लेटहरू हल्रिहेका छन् । 

पहिले यो विश्वास गरिएको थियो कि ग्रहको सक्रिय कोरोनाका कारण ज्वालामुखी विस्फोट भइरहेको थियो । तर अहिले त्यस्तो छैन । सन १९९० देखि अहिलेनसम्म १३३ कोरोना अनुसन्धान भइरहेको छ । यी मध्ये ३७ कोरोना अझै सक्रिय छन् । यी कोरोना खाडलहरूले विगत २० देखि ३० मिलियन वर्षहरूमा ज्वालामुखी विस्फोट निम्त्याइरहेका छन् । ज्वालामुखीका लाभाको प्रवाहको लागि कुनै पनि ग्रहमा कोरोना ढोभहरू रहेका हुन्छन । यी ३७ ज्वालामुखीहरू प्रायः शुक्र ग्रहको दक्षिणी गोलार्दधमा अवस्थित छन् । ती मध्ये सब भन्दा ठूलो कोरोना, आर्टेमिस भनिन्छ  जसको व्यास २१०० किलोमिटर छ ।