नयाँ दिल्ली । नजिकका छिमेकीहरूको रूपमा, भारत र नेपालको अद्वितीय सम्बन्ध छ, जसमा मानिसहरू बीचको आफ्नोपन र खुला सीमाहरूको विशेषता रहेको छ। वर्षौंदेखि दुबै पक्षले नियमित रुपमा एक अर्कालाई भेट्न आएका प्रयासहरुलाई निरन्तरता दिदै एक शान्तिमय सम्बन्ध कायम राखेका छन्।

यद्यपि, उतार-चढावहरू यात्राको एक अंश हुन्। गत वर्ष, भारत र नेपालको सम्बन्ध नक्शा मुद्दाहरूको कारणले केही तितो हुन पुग्यो। दुबै पक्षले एक पछि अर्को नक्शा प्रकाशित गरे जसमा उनीहरूले कालापानी, लिपुलेख र लिम्पियाधुरा क्षेत्रलाई आफ्नो क्षेत्रको रुपमा समावेश गरे।

घटना पछि, सौहार्दपूर्ण छिमेकीहरू बीच तनावपूर्ण सम्बन्ध को रिपोर्ट आउन थाले। सम्बन्ध पुनःस्थापना गर्नका लागि दुबै पक्षका उच्चस्तरीय नेताहरू नियमित द्विपक्षीय वार्तामा लागे र परिस्थितिलाई शान्त पारे।

नेपाली प्रधानमन्त्री के।पी। शर्मा ओलीले अगस्ट मा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी संग टेलिफोन सम्वाद गरे। त्यस पछि, भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) का विदेश सेल अध्यक्ष विजय चौथाइवाले बाहेक भारतका तीन वरिष्ठ-उच्च प्रतिष्ठितहरू, कच्चा प्रमुख सामन्ता गोयलस सेना प्रमुख, एम। एम। नरभानेस र विदेश सचिव हर्षवर्धन श्रिंगलास गत वर्ष अक्टोबर र डिसेम्बर बीच दुई देशबीचको भिन्नता सुधार्न नेपाल भ्रमण गरेका थिए।

यसबाहेक, भारत र नेपालले जनवरी २०२१ मा आयोजित संयुक्त आयोगको बैठकमा द्विपक्षीय सम्बन्धको पनि समीक्षा गरे। कोविड १९ देखि पूर्वाधार र अर्थव्यवस्थासम्मका विभिन्न विषयमा छलफल भएको थियो।

यसबाहेक, कोविड १९ को समयमा भारतले नेपाललाई चिकित्सा आपूर्तिमा सहयोग पुर्‍यायो र छिमेकी देशलाई उपहारका रूपमा दश लाख भन्दा बढी खोप खुराक पनि पठायो। आपूर्ति मा एक रोक थियोस यद्यपि घरेलु आवश्यकताहरू पूरा गर्दै भारतले छिमेकीलाई खोप खुराक आपूर्ति गर्ने अवस्थामा सहयोग पुर्‍याउने छ।

पूर्वाधारको मोर्चामा भारतले नेपाललाई आर्थिक अनुदान दिइ सहयोग गरिरहेको छ र हिमालयन राष्ट्रको निर्माण र पुनर्निर्माणको गति तीव्र भएको छ। भारतले नेपालमा ४४६ उच्च प्रभाव सामुदायिक विकास परियोजनाहरू (एचआईसीडीपी) पूरा गरिसकेको छ, जसमध्ये दाङ जिल्लामा ६ सहित प्रदेश ५ मा ४१ छन्। भारत सरकारले अनुदान दिएका परियोजनाहरू विभिन्न चरणमा सम्पन्न भइरहेका छन्।

भारत र नेपालले पुरानो, अटुट, अतुलनीय र बहुआयामिक विकास साझेदारीको आनन्द लिइरहेका छन्। अगाडि बढ्दै, दुबै पक्षको सम्बन्ध २०२१ मा बढ्ने आशा गरिएको छ।

केही दिन अघि नेपालका विदेश मन्त्री प्रदीप ज्ञवालीले भारतीय समकक्षी एस जयशंकरसँग टेलिफोन वार्ता गरेका थिए। दुबै नेताहरूले भ्याक्सिनको आपूर्ति लगायत महामारीको बिरूद्ध लडाईमा सहकार्यलाई अझ सुदृढ बनाउने कुरामा विचार आदानप्रदान गरे। भारत र नेपाल मार्चमा श्रीलंकाले आयोजना गरेको १७ औं बिम्सटेक मन्त्री बैठकको हिस्सा थिए।

यदि २०२१ मा, बीबीआईएन (बंगलादेश, भुटान, भारत र नेपाल), बिम्सटेक, एनएएम, र सार्क जस्ता धेरै महत्त्वपूर्ण बहुपक्षीय फोरमहरू बाहेक वायु, सडक, रेल, र जलमार्ग कनेक्टिभिटीमा पनि ध्यान केन्द्रित गरे भारत र नेपालले यस बर्ष द्विपक्षीय सम्बन्धको विस्तार देख्न सक्ने छन्। इंडिया न्युज नेटवर्क