aarthiknews.com मंगलबार, ०३ असार २०८२   Tuesday, 17 June, 2025
 

कस्तो बन्यो विश्वका धनी देशहरूको चिनियाँ कदम रोक्ने योजना ?

  • आर्थिकन्यूज
    आर्थिकन्यूज
  • आइतबार, ३० जेठ २०७८
कस्तो बन्यो विश्वका धनी देशहरूको चिनियाँ कदम रोक्ने योजना ?

एजेन्सी। चीनसँग प्रतिस्पर्धा गर्न चाहने जी७ राष्ट्रका नेताहरूले कम र मध्यम आय भएका देशहरूलाई सहयोग गर्ने योजना अपनाएका छन्। जस अन्तर्गत जी ७  देशहरूले उनीहरूलाई राम्रो पूर्वाधार निर्माण गर्न मद्दत गर्नेछन्।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो वाईडेनले भनेका छन् कि उनी चिनियाँ कदममा तगारो लगाउनको लागि अमेरिकाको समर्थन प्राप्त बिल्ड बैक बेटर वर्ल्ड (बी ३ डब्ल्यु) को योजना जस्तै उच्च गुणको विकल्पको रूपमा खडा गर्न चाहन्छन्।

चीनको 'बेल्ट एण्ड रोड परियोजना' (बिआरआई) ले थुप्रै देशहरूमा रेल, सडक र बन्दरगाह सुधार गर्न मद्दत गरेको छ। तर चीनलाई यी देशमा ऋणको भार थोपरेर चीनले शासनको प्रयास गरेको भन्दै पश्चिमी मुलुकहरूले आलोचना गर्दै आएका छन्।

जी ७ का नेताहरूले एक संयुक्त बयानमा भनेका छन् कि "उनीहरू मूल्यको आधारमा चल्ने, उच्च-स्तरीय र पारदर्शी साझेदारी प्रस्ताव गर्दछन्।" यद्यपि यस  योजना अन्तर्गत कसरी वित्तिकरण गर्ने भन्ने बारे कुनै स्पष्ट जानकारी दिइएको छैन।

जर्मनीका चान्सलर एन्जेला मर्केलले भनिन् कि जी ७ योजना अहिले कोषको विवरण सार्वजनिक गर्न सक्ने चरणमा पुगेको छैन । अमेरिकाले विशेष गरी चीनको तथाकथित 'ऋण कूटनीति' को आलोचना गरेको छ।

जी ७ मा विश्वका सात सब भन्दा धनी देशहरू सामेल छन्। अमेरिका र बेलायत बाहेक क्यानडा, फ्रान्स, जर्मनी, इटाली र जापानको नाम यसमा राखिएको छ।बेलायत यो वर्ष जी ७  शिखर सम्मेलनको आयोजक हो जसले बेलायतको कार्बिस बे रिसोर्टमा यो तीन दिने सम्मेलन आयोजना गरेको छ। सम्मेलन आइतबार साँझ समापन हुने छ।

बीबीसीका उत्तर-अमेरिकाका सम्पादक जोन सोपेलका अनुसार शनिवार अमेरिकी प्रतिनिधिहरूले जी ७ को बैठकमा विश्वव्यापी रूपमा चीनको बढ्दो प्रभुत्वबारे छलफल गरे। यो तर्क गरियो कि चीनले विकासोन्मुख देशहरूमा लाखौँ डलर खर्च गरिरहेको छ, पश्चिमी देशहरूले यसको बारेमा सोच्न र यसको काउन्टर गर्न तयार हुनु पर्दछ।

यस बैठकमा केही वरिष्ठ अधिकारीहरूले पश्चिमी देशहरूको मूल्यमान्यता बढी शक्तिशाली छ भनेर प्रमाणित गर्न यथा सक्दो प्रयास गरे। उनले तर्क गरे कि विश्वका धेरै देशहरूमा चिनियाँ लगानी एकदम उच्च मूल्यमा आएको छ। चीनले शिनजियांगको अल्पसङ्ख्यक भिगार मुस्लिमलाई काम गर्न बाध्य तुल्याइरहेको छ। चीनले आफ्नो लगानीका विधिहरूसँग उचित प्रतिस्पर्धामा बाधा पुर्‍याएको छ।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो वाईडेनले विश्वव्यापी आपूर्ति शृङ्खला त्यस्तो श्रममुक्त हुनुपर्नेमा जोड दिए। अमेरिकी अधिकारीहरूले यो बैठकमा भने कि यो केवल चीनको सामना गर्नु मात्र होइन, विश्वलाई सकारात्मक विकल्प प्रस्तुत गर्ने बारेमा हो।

वाईडेन प्रशासन पश्चिमी देशहरूले यस विश्वव्यापी योजनामा ​​कति योगदान पुर्‍याउने र कुन समयमा तय गर्ने भन्ने बारे अस्पष्ट छ। यद्यपि उनका शब्दहरूबाट एउटा कुरा प्रस्ट हुन्छ कि उनले चीनको बढ्दो शक्ति र प्रभुत्वको सामना गर्ने आफ्नो अठोटलाई नवीकरण गरेका छन्।

यस वर्षको सुरुमा अमेरिका, युरोपेली सङ्घ, बेलायत र क्यानडाले ट्राभल ब्यान र फ्रिज सम्पत्ति सहित चीनमाथि समन्वयात्मक प्रतिबन्ध लगाए। यसका साथै यी देशहरूले भिगर मुसलमान विरुद्ध गम्भीर मानवअधिकार उलङ्घन गरेको आरोप लगाइएको शिनजियांगका वरिष्ठ अधिकारीहरूलाई लक्षित गरे।

हालको सम्मेलनमा जी ७  नेताहरूले भविष्यका अन्य महामारीको विरुद्ध पनि लड्ने प्रतिबद्धता देखाएका छन्। यी नेताहरूले भनेका छन् कि कोभिड १९  जस्ता कुनै महामारीले भविष्यमा यस्तो विनाश नगरोस् भनेर तिनीहरू आफ्ना सबै स्रोतहरू प्रयोग गर्ने प्रयास गर्नेछन्। जी ७ नेताहरूले आइतबार यो कार्य योजनाको बारेमा विस्तृत जानकारी दिने अपेक्षा गरिएको छ। (बीबीसी हिन्दीको सहयोगमा)

प्रतिक्रिया दिनुहोस