काठमाडौँ। अमेरिकाको खाद्य तथा औषधी नियामक निकाय एफडीएले जोन्सन एण्ड जोन्सनको खोपमा दुर्लभ तर गम्भीर साइड इफेक्ट भएको पुष्टि गरेको छ। त्यसै गरी एस्ट्राजेनेकाको खोपमा समेत गम्भीर प्रकारका त्रुटिहरू रहेको समाचार प्रकाशित भएका छन्। 

जोन्सन एण्ड जोन्सनको खोपले स्नायु सम्बन्धी रोग गिइलेन-ब्यारे गराएको फेला परेको छ। समाचारहरूमा खोपले गर्दा भएको एक दुर्लभ तर सम्भावित ज्यान जोखिमपूर्ण साइड इफेक्टको भर्खरको मात्र खुलासा हो। एस्ट्राजेनेका र जे एण्ड जे दुवैले मस्तिष्कमा रगत जमाउने काम गर्ने देखिएको छ। जबकि फाइजर र मोडर्ना खोपहरू (जसले एमआरएनए भनेर चिनिने नयाँ प्रविधि प्रयोग गर्दछ) थोरै बिरामीहरूमा मुटुको समस्या उत्पन्न गराउने देखिएको छ।

पछिल्लो घटनामा अचम्मको कुरा, यो छ कि मूलधारका मिडियाले यी त्रुटिहरू ढाक्न धेरै ध्यान दिएनन्। जबकि सीडीसीका अधिकारीहरूले खोपको फाइदा धेरै जोखिममा बढी रहेको बताएका छन्। डा. फौसीले मंगलबार बिहान सीएनबीसीमा खोपको दुष्परिणाम बारे नयाँ चेतावनी दिए पनि अमेरिकीहरूलाई खोप लिन बाध्य तुल्याउन निजी कम्पनीहरूलाई सुझाव दिएका थिए।

भाग्यवश थोरै बिरामीहरूमा मात्र खोपबाट प्रेरित साइड इफेक्टका जोखिममा छन्। स्ट्राजेनेका र जे एन्ड जेका खोप दुवै एडेनोभायरस टेक्नोलोजी प्रयोग गरे निर्माण गरिएका हुन्। अहिले त्यसका निर्माणकर्ताले त्यहाँ संशोधन गरिरहेको कुरा वाल स्ट्रिट जर्नलले आफ्नो समाचारमा उल्लेख गरेको छ 

विश्वभरिका वैज्ञानिकहरूलाई के कुरामा धन्यवाद दिने पर्ने छ भने प्रारम्भिक चरणको अनुसन्धानले रगत जम्ने समस्या किन उत्पन्न भइरहेको छ भन्ने पहिचान गर्न मद्दत गरेको छ। 

अझै, यो नै थाहा छ कि तुरुन्तै खोप परिमार्जन गर्न सकिन्छ कि सकिँदैन। अनि त्यसो गर्नु आर्थिकरुपमा उनीहरूको लागि लाभप्रद हुन्छ कि हुँदैन भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण छ। 

एस्ट्राजेनेका र जे एण्ड जे दुवैको लागि यी खोपले गराएका रगत जम्ने समस्याहरू हटाउनु अहिलेको ठुलो चुनौती हो। रगतको जम्ने समस्याहरू र माथि वर्णन गरिएको अन्य न्यूरोलॉजिकल लक्षणहरू हटाउनु दुई कम्पनीहरूको लागि ठुलो विजय हुनेछ। तर, खोप दौडमा यिनीहरूले आफ्नो अग्रणी स्थान गुमाइसकेको छ।

अन्य समाचारहरूमा रोयटर्सले रिपोर्ट गरेको छ कि युरोपियन नियामकहरूले स्पुतनिक वीका निर्माणकर्ताहरूबाट प्रमुख डाटा र अन्य सामग्रीहरू प्राप्त गरेका छैनन्। रुसले बनाएको भ्याक्सिन युरोपमा थोरै सङ्ख्यामा प्रयोग भइरहेको छ। स्रोतहरूलाई उल्लेख गर्दै रोयटर्सले भनेको छ कि असफलता सम्भवतः गामेल्या इन्स्टिच्युटको विदेशी नियामकहरूसँग व्यवहार गर्ने अनुभवको कमीले हुन सक्छ। उनीहरूको ईएमए जस्ता नियामक एजेन्सीसँग काम गर्ने बानी छैन।