केही दिनहरूमा साना लगानीकर्ताहरूको पनि ठुलो मात्रामा शेयर बजार तिर झुकाव बढेको छ। तर, अधिकांश मानिसहरू शेयर बजार बाट पैसा कमाउन सक्षम छैनन्। त्यसो किन हुन्छ त ? शेयर बजारमा असफलताको करण हो, कम अनुभव र बजारको खेलहरूलाई राम्ररी नबुझ्नु ।

हामी नेपालको पुँजी बजारमा ठुला लगानीकर्ताको बोलवाला धेरै भएको भन्ने धेरै पढ्ने र सुन्ने गर्छौँ।  तर, यस्तो नेपालमा मात्र होइन विश्वका अन्य मुलुकहरूमा पनि हुन्छ।  तर, फरक यति मात्र हो कि त्यहाँ धेरै मानिसहरू जो बजारको धड्कन र गति बुझ्छन् उनीहरू सबैले कमाउँछन्।  यहाँ हाम्रोमा जसले पोसेली एक्सेस पाउँछन् उनीहरूले धेरै कमाउँछन्। 

नेपालमा प्रशंसा नै गर्न योग्य लगानीकर्ता र शेयर कारोबारी धेरै छैनन्। हाम्रै छिमेकी देश भारतमा भने ठुला लगानीकर्ताहरूलाई आदर्श नै मानिन्छ। आज हामी तपाईँलाई भारतका यस्ता ५ व्यक्तित्वहरूको बारेमा बताउन जाँदैछौं, जसले शेयर बजारबाट करोडौँ कमाउँछन्। उनीहरू भारतीय शेयर बजारका 'बिग बुल' का रूपमा परिचित छन्। 

राकेश झुनझुनवाला: राकेश झुनझुनवालासंग शेयर बजारमा लगानी गरेको ४० वर्ष भन्दा बढीको अनुभव छ। उनले किनेको कुनै पनि शेयर आफैँ बढ्न थाल्छ। त्यहाँका धेरै लगानीकर्ताहरू उनको सुझावहरूको पालना गर्छन्। झुनझुनवालालाई भारतीय शेयर बजारको 'वारेन बफेट' पनि भनिन्छ। उनी १८ वर्षको उमेरमा शेयर बजारमा प्रवेश गरेका थिए ।

झुनझुनवालाले मात्र ५ हजार रुपैयाँबाट आफ्नो करियर सुरु गरेका थिए। यी अनुभवी लगानीकर्ताले १९८५ मा दलाल स्ट्रिटको यात्रा सुरु गरे, जब बीएसई सेन्सेक्स १५० अंकको स्तरमा थियो। राकेश झुनझुनवालाका अनुसार उनको सम्पत्ति १९८८ मा एक करोड रुपैयाँ थियो, जुन १९९३ मा २०० करोड पुग्यो। फोर्ब्सका अनुसार, आज राकेश झुनझुनवालाको नेटवर्क ३६ हजार करोड भारतीय रुपैयाँ भन्दा बढीको सम्पत्ति छ।

राधाकिशन दमानी: राधाकिशन दमानी लाइम लाइटबाट टाढा रहन्छन्। तर उनीहरू ठुला लगानीकर्ताहरू मध्ये एक मानिन्छन्। दमानी एक सफल लगानीकर्ताको रूपमा एक सफल व्यापारी हुन्। राधाकिशन दमानी डी-मार्ट नामको रिटेल चेनको मालिक पनि हुन्। दमानी, जसलाई भारतको 'रिटेलको राजा' भनिन्छ, अनुभवी लगानीकर्ता राकेश झुनझुनवालाको सल्लाहकार पनि हुन्। 

उनको सुझाव शेयर बजारमा पछ्याइएको छ। राधाकिशन दमानी भारतको शीर्ष १० धनीहरूको सूचीमा सामेल छ। हालै दमानीले दक्षिण मुम्बईको मालाबार हिल्स क्षेत्रमा १ हजार १ करोड भारतीय रुपैयाँको एउटा बंगला किनेका छन्।

राधाकिशन दमानीले १९८० को दशकमा सेयर बजारमा डेब्यू गरे। उनले पाँच हजार रुपैयाँबाट लगानी गर्न थाले। राधाकिशन दमानी सधैँ सेतो लुगा लगाउँछन् र  शेयर बजारको अनुभवी लगानीकर्ताहरूको बिच 'मिस्टर व्‍हाइट एन्ड व्‍हाइट' को नामले लोकप्रिय छन् । उनको सल्लाह छोटो अवधिको लागि कुनै पनि शेयर मा पैसा लगानीबाट बच्नको लागी उपयोगी हुन्छ। 

'एक क्षेत्रको सट्टा, प्रत्येक क्षेत्रको राम्रो स्टकमा नजर राख्नुहोस्' यो उनले दिने मन्त्र हो। ब्लूमबर्ग अरबपति सूचकाङ्कका अनुसार राधाकिशन दमानीको सम्पत्ति १९.३ अर्ब डलर वा १.४२ लाख करोड भारतीय रुपैयाँ छ। धनको हिसाबले दमानी विश्वको धनीहरूको सूचीमा ९७ औँ स्थानमा छन्। दमानीले भारत सिमेन्ट वीएसटी उद्योग, ब्लुडार्ट, सिनेप्लेक्स कम्पनीहरू र केही तंबाकू कम्पनीहरूमा लगानी गरेका छन्। राधाकिशन दमानीका बुबा पनि एक शेयर दलाल थिए।

डली खन्ना: एक महिला लगानीकर्ताले पनि पुरुषहरूको प्रभुत्व रहेको भारतीय शेयर बजारमा आफ्नो क्षमता साबित गरेकी छिन्। चेन्नईका अनुभवी लगानीकर्ता डोली खन्नाले शेयरबाट करोडौँ कमाएर यो उपलब्धि हासिल गरेकी छिन्। डोली र उनको पति राजीव खन्नाले शेयरमा लगानी गरेर धेरै पैसा कमाएका छन्। डली खन्ना ग्लैमरबाट टाढा रहन्छिन्।

डोली खन्नाको पोर्टफोलियो उनको पति राजीव खन्नाद्वारा सञ्चालित छ। डली खन्ना धेरै कम्पनीहरूमा एक ठुलो हिस्सेदारी छ। मुथुट क्यापिटल, टाटा मेटालिक्स, वर्षा उद्योग, पुतली गान्धीमठी उपकरण, आरएसडब्लुएम, श्रीकालहस्ती पाइप, पोलिप्लेक्स् निगम, तिरुमाला रसायन, रेदिको खेतान र जेके कागजमा लगानी छन्। डोली खन्नाको हाल ३५७.४ करोडको सम्पत्ति छ। राजीव खन्ना भन्छन् कि शेयर बजारमा सफलताको लागी मात्र योग्यता पर्याप्त छैन। भाग्य पनि हुनुपर्छ।

रामदेव अग्रवाल: रामदेव अग्रवाल, एक अनुभवी लगानीकर्ता र मोतीलाल ओसवाल फाइनान्स सर्विसेज लिमिटेडका प्रबन्ध निर्देशक, दलाल स्ट्रिटको एक प्रसिद्ध खेलाडी हुन्। सन् १९८३ मा सिए अध्ययन पूरा गरेपछि रामदेव अग्रवाललाई धेरै जागिरहरूको धेरै प्रस्तावहरू पाए। तर, उनले शेयर बजारको बाटो रोजे। उनले २५ वर्ष पहिले ४-५ लाख रुपैयाँबाट लगानी गर्न थालेका थिए। रामदेव भन्छन् कि उही कम्पनीमा लगानी गर्नुहोस् जसको व्यापार राम्रो छ र त्यो बिजनेस चलाउने व्यवस्थापन राम्रो छ।

अनिल कुमार गोयल: यी अनुभवी लगानीकर्तालाई स्मॉलकैप स्टकमा एक विशेष रुचि छ। उनी गुणस्तरीय स्मॉल क्याप स्टकमा लगानी गरेर ठुलो पैसा कमाउन माहिर छन्। गोयलको बिएसइ स्मॉलकैप सूचकाङ्कमा कम्तीमा ३० कम्पनीहरूमा एक महत्त्वपूर्ण हिस्सेदारी छ। अनिल कुमार गोयलले जेबीएम अटो, श्रीकालहस्ती पाईप्स, तिरुमला केमिकल्स, कोस्मो फिल्मस, द्वारिकेश सुगर इन्डस्ट्रीज, ओपी चेन, संघवी मूवर्स र वर्धमान होर्डिङ १ हजार ३३० करोड भारतीय रुपैयाँको ठुलो लगानी गरेका छन्। (भारतीय सञ्चार माध्यमहरूको सहयोगमा)