एजेन्सी । आमा बन्नु हरेक महिलाको लागि ठूलो खुसीको कुरा हो तर कतिपय कारणले गर्दा कतिपय महिलाहरु आमा बन्न सक्दैनन् । आमा बन्न नसक्नुका धेरै कारण हुन सक्छन् जस्तै गर्भपात वा गर्भावस्थामा समस्या आदि । यस्तो अवस्थामा धेरै महिला सरोगेसी मार्फत आमा बन्न सक्छन् । विश्वभर सरोगेसीलाई रोज्ने धेरै जोडी छन् । 

पछिल्ला केही वर्षहरूमा अभिभावक बन्न चाहने धेरै मानिसहरू युक्रेनमा सर्दै छन् । युक्रेनमा सरोगेसीलाई कानुनी मान्यता दिएपछि यहाँ वर्षेनी हजारौं बच्चा जन्माउने गरिन्छ । यही कारणले यो देशलाई सरोगेसीको फ्याक्ट्री भनेर पनि चिनिन्छ ।

युक्रेनका सबै कम्पनीहरू यो व्यवसायमा संलग्न छन् । यसका लागि प्रमोशनल भिडियो र इभेन्टहरू चलाइएका छन् । जसमा सन्तानसहितको सुखी जोडीलाई देखेर मानिसहरू आकर्षित हुन्छन् । आफ्नै इच्छाले सरोगेट बन्ने महिलाहरूलाई कम्पनीहरूले एक पटक गर्भवती भएमा ११००० डलर र थप रूपमा प्रत्येक महिना २५० डलर स्टाइपेन्ड दिन्छन् । 

 २००२ मा कानुन बनेदेखि धेरै विदेशी जोडीहरू सस्तो सरोगेसी सेवाहरूको खोजीमा युक्रेन पुग्ने गरेका छन् । यहाँ औसत प्याकेज लागत लगभग ३०,,००० डलर छ । सन् २०१५ देखि भारत, नेपाल, बंगलादेशलगायत धेरै देशमा व्यावसायिक सरोगेसीसम्बन्धी कडाई गरिएको छ । तर, युक्रेनमा यसलाई कानुनी बनाउनु सन्तान जन्माउन नसक्ने दम्पतीका लागि राहतको विषय बनेको छ ।  युक्रेनमा सरोगेसी यति हदसम्म बढेको छ कि यहाँको स्वास्थ्य मन्त्रालयले पनि सरोगेट आमाको संख्या दिन सकेको छैन ।

 चिकित्सा र प्रजनन क्षेत्रमा विशेषज्ञता हासिल गरेका किभका वकिल सर्गेई एन्टोनोभका अनुसार युक्रेनमा हरेक वर्ष २,००० देखि २,५०० बच्चाहरु सरोगेसी मार्फत जन्मिन्छन् । जसमध्ये करिब आधा बायोटेक्सकम मार्फत छन् । बालबालिका खोज्नेमा एक तिहाई चीनियाँ छन् । एन्टोनोभ भन्छन्, ‘बच्चाहरूको माग बढ्दै जाँदा सरोगेट आमाहरूको शोषणको रिपोर्ट पनि आएको छ ।

सरोगेट बन्न रोज्ने धेरै महिलाहरू भन्छन्, ‘उनीहरूको लागि अवस्था धेरै खराब छ । धेरै जसो महिलाहरू साना गाउँहरूबाट आएका हुन्छन् र उनीहरूलाई अन्य सरोगेट आमाहरू कहिलेकाहीँ आफ्ना बच्चा अरुलाई बाँड्ने बेलामा निराश अवस्थामा देखिन्छन् । यी महिलाहरूलाई तोकेको रकम भुक्तान गरिएको छैन र गर्भावस्थापछि गम्भीर अवस्थामा राखिएको छ । यस्ता महिलालाई आफ्नो परिवारका सदस्यसँग कुरा गर्नसमेत दिइँदैन । कतिपय अवस्थामा आमाबुवाले सरोगेटबाट जन्मेका बच्चाहरूसँग आनुवंशिक सम्बन्ध नभएको पत्ता लगाएका छन्।

अधिकारीहरूले यो पनि शंकाका अनुुसार केही क्लिनिकहरूले गैरकानूनी व्यावसायिक कोखहरू लुकाउन सरोगेसी प्रयोग गरिरहेका छन् । युक्रेन एक आयुक्त, माइकोला कुलेबाले चेतावनीले युक्रेन एक अन्तर्राष्ट्रिय अनलाइन बेबी स्टोर बनिरहेको छ भन्दै चेतावनी समेत दिएका छन । उनले युक्रेनका महिलामाथि भएको यो शोषणको निन्दा गर्दै यो व्यवसायमा प्रतिबन्ध लगाउन पनि माग गरेका छन् ।