एजेन्सी । पूर्वी युरोपमा युक्रेन र रुसबीचको द्वन्द्व अहिलेसम्मकै सबैभन्दा कठिन अवस्थामा पुगेको छ । रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनी विद्रोही नियन्त्रित लुहान्स्क र डोनेस्क प्रान्तलाई स्वतन्त्र राष्ट्रको रूपमा मान्यता दिएका छन् । पुटिनले टेलिभिजन सम्बोधनमा युक्रेनी सरकार, नेटो सेना र अमेरिकी सरकारको आलोचना गरे ।

रुसी राष्ट्रपतिले युक्रेन अमेरिकाको उपनिवेश बनेको छ, जहाँ कठपुतली सरकार चलिरहेको छ भनेका छन । पुटिनको यो भनाइप्रति युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले कडा प्रतिक्रिया दिँदै हामी डराएका छैनन् भनेका छन् । जेलेन्स्की अझै पनि पश्चिमी समर्थनको आशा गर्छन् ।

युक्रेनको पूर्वी भागमा अवस्थित लुहान्स्क र डोनेत्स्क रुसी सीमासँग जोडिएका छन् । यी दुवै राज्यहरूमा रूसी मूलको ठूलो जनसंख्या छ । लुहान्स्क र डोनेट्स्क सन् २०१४ देखि रुस समर्थित विद्रोहीले कब्जामा लिएका छन् । त्यसयता यी दुवै प्रदेशले आफूलाई स्वतन्त्र गणतन्त्र भनिन्छ । यद्यपि, युक्रेनले यी कुराहरूलाई मान्यता दिँदैन ।

भौगोलिक हिसाबले दुवै राज्य डोनबास क्षेत्र अन्तर्गत पर्दछन् । अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिवेदन अनुसार यहाँ चलिरहेको द्वन्द्वमा झण्डै १५ हजार मानिसले ज्यान गुमाएका छन् । युक्रेनले जहिले पनि रुसमाथि द्वन्द्वलाई उकास्ने गरेको आरोप लगाउँदै आएको छ भने रुसले यसलाई अस्वीकार गर्दै आएको छ ।

रुसले यस पटक लुहान्स्क र डोनेस्कलाई आधिकारिक रूपमा मान्यता दिएको हुनसक्छ तर युक्रेनले त्यहाँका विद्रोहीहरूलाई गोप्य रूपमा सहयोग गरेको बताउँदै आएको छ । यो सहयोगमा हतियार, खोप, रुसी राहदानी र कोरोना भ्याक्सिन समावेश छ । युक्रेनसँगको द्वन्द्व सुरु भएपछि यी दुई राज्यका विद्रोहीले रुससँग सहयोग मागेका थिए । उनीहरुलाई रुसले पनि गोप्य रुपमा सहयोग गरेको आरोप छ ।

पुटिनले युक्रेन नेटोमा सामेल भए रुसका लागि प्रत्यक्ष खतरा हुने चेतावनी दिएका छन् । हामी युक्रेनलाई तुरुन्तै सैन्य कारबाही रोक्न आह्वान भनेका छन । यदि त्यसो भएन भने, सबै रक्तपातको लागि कीभमा बसेको सरकार जिम्मेवार हुनेछ । आज युक्रेनले रुससँगको आफ्नो साझा विगतलाई अस्वीकार मात्र गर्दैन । रुसलाई कमजोर बनाउने नाटोको एजेन्डामा सहयोगी साबित भइरहेको छ ।

पुटिनका अनुसार युक्रेन पनि आणविक हतियार बनाउने योजनामा छ । यदि यस्तो भयो भने विश्व व्यवस्थामा ठूलो परिवर्तन हुनेछ । पछिल्लो समय पश्चिमी मुलुकबाट युक्रेनलाई हतियारको ठूलो मात्रामा आपूर्ति भइरहेको छ । पुटिनले युक्रेन संकटको वास्तविक कारण नाटोको विस्तार भएको आरोप लगाएका छन् । जसले पारस्परिक विश्वासलाई क्षति पु¥याएको छ । पश्चिमी देशहरूको वास्तविक उद्देश्य रुसको विकास रोक्नु हो ।

रुसको सरकारी टेलिभिजन च्यानलमा पुटिनले पृथकतावादी नेताहरूसँग उक्त आदेशमा हस्ताक्षर गरेको उल्लेख गरेको छ ।  यसबारे जर्मनी र फ्रान्सलाई पनि जानकारी गराएपछि दुवै देशले यो निर्णयप्रति असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन् । 

रुसको यो घोषणाप्रति अमेरिकाले कडा प्रतिक्रिया दिएको छ । ह्वाइट हाउसका प्रेस सेक्रेटरी जेन साकीले राष्ट्रपति जो बाइडेनले छिट्टै अमेरिकी नागरिकलाई लुहान्स्क र डोनेट्स्क क्षेत्रमा लगानी गर्न प्रतिबन्ध लगाउने आदेश जारी गर्ने बताए । अमेरिका बाहेक ईयू र बेलायतले पनि प्रतिबन्ध लगाउने कुरा गरिरहेका छन् ।