एजेन्सी । युक्रेन विरुद्धको युद्ध सुरु भएको एक महिना बितिसक्दा पनि रुसले यो युद्ध जित्न सकेको छैन । सुरुमा रुसी सेनाले केही दिनमै युद्ध जित्ने विश्वास गरिएको थियो तर यो युद्ध एक महिनाभन्दा बढी चलिरहँदा पनि अहिले रुस विजयी हुने अवस्थामा छैन । युक्रेन विरुद्धको युद्ध लम्बिँदै जाँदा रुसी सेनाको क्षमता र रणनीति दुवैमाथि प्रश्न उठिरहेको छ ।

रुस विश्वको महाशक्तिमा पर्न सक्छ तर रक्षा खर्चको मामिलामा भने अमेरिका, चीन र भारतभन्दा पछाडि छ । रक्षामा कम खर्च हुनु भनेको कम सैन्य आधुनिकीकरण हो । स्टकहोम इन्टरनेशनल पीस रिसर्च इन्स्टिच्युट –एसआइपीआरआएइ) को प्रतिवेदन अनुसार सन् २०२१ मा अमेरिकाले सेनामा ७७८ बिलियन डलर खर्च गरेको सन् २०२१ मा विश्वमा सबैभन्दा धेरै रक्षा बजेट थियो । 

दोस्रो नम्बरमा चीन थियो ।  जसले सेनामा २५३ अर्ब डलर खर्च गरेको थियो । तेस्रो नम्बरमा भारत थियो, जसले सेनामा ७२.९ अर्ब डलर खर्च गरेको थियो । योसँगै रुस सेनामा खर्च गर्ने मामिलामा चौथो स्थानमा रहेको र यस अवधिमा आफ्नो सेनामा ६१.७ अर्ब डलर खर्च गरेको छ ।

युद्ध सुरु भएको एक महिना बितिसक्दा पनि भिकेएस भनिने रुसी एयरोस्पेस फोर्सले युक्रेनको आकाशमा आफ्नो श्रेष्ठता प्रमाणित गर्न सकेको छैन । वायु श्रेष्ठता भनेको कुनै पनि देशको वायुक्षेत्रमा यसरी हावी हुनु हो विपक्षी सेनाको प्रतिरोधको सम्भावना नगण्य होस् ।

वैसे, विगत एक दशकमा रुसले आफ्नो वायु क्षमता बढाउन संसारका उत्कृष्ट लडाकु विमानहरू मध्येका सुखोई–३०, सुखोई–३५ र सुखोई–३४ जस्ता लडाकु विमानका लागि अर्बौं डलर खर्च गरेको छ । तर प्रश्न यो पनि संगै छ रुसी सेनाले किन युक्रेनको आकाशमा आफ्नो प्रभुत्व कायम गर्न सकेको छैन ।

विज्ञहरूका अनुसार पुटिनले युक्रेनविरुद्धको युद्ध जित्न रुसी वायुसेनाको आवश्यकता नपर्ने महसुस गरेका थिए । उही समयमा, रुसले आफ्ना विमान र पाइलटहरूलाई धेरै क्षति नहोस् भन्ने चाहँदैन ।

रूसी वायुसेनाको अपर्याप्त प्रयोगले युक्रेनी वायुसेना र वायु रक्षालाई टर्कीले बनाएको टीबी २ जस्ता ड्रोनहरूको सहयोगमा कडा प्रतिकार गर्ने मौका दियो। यससँगै युक्रेनले धेरै रुसी मिसाइल लन्चर र ट्याङ्कहरू खसाल्यो । 

रुसी वायुसेनासँग प्रेसिजन गाईडेड मुनिशन अर्थात हावाबाट चल्ने बम वा ग्रेनेडको अभाव भएको मानिन्छ । सिरियाली गृहयुद्धमा बसर अल–असदलाई सहयोग गर्न रुसले यी हतियारहरू ठूलो परिमाणमा दिएको थियो, जसको कारण उसलाई तिनीहरूको अभाव थियो । भास्कर दैनिकको सहयोगमा