एजेन्सी । भारतको वाणिज्य मन्त्रालयले जारी गरेको तथ्यांकअनुसार पेट्रोलियम पदार्थ, इन्जिनियरिङ सामान, रत्न तथा आभूषण र रसायनको उच्च ढुवानीका कारण आर्थिक वर्ष २०२१–२२ मा भारतको व्यापारिक वस्तुको निर्यात ४१८ अर्ब डलरको कीर्तिमानी उचाइमा पुगेको छ।

आउटबाउन्ड ढुवानी मार्च २०२२ मा ४०.३८ बिलियन जुन अहिले सम्मकै मासिक उच्च छ मार्च २०२१ मा ३५.२६ बिलियन भन्दा १४.५३ प्रतिशतले बढेको छ र मार्च २०२० मा २१.४९ बिलियन भन्दा ८७.८९ प्रतशितले बढेको छ मन्त्रालयले जानकारी दियो। मार्च २०२१ मा निर्यात ३५.२६ बिलियन डलर थियो।

आइतबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा केन्द्रीय वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्री पियुष गोयलले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको आह्वानमा भारत साँच्चै ‘स्थानीयबाट विश्वव्यापी’ गएको बताए ।

यस प्रगतिबाट प्रत्येक भारतीयले लाभान्वित हुने सुनिश्चित गर्दै भारतले ‘आत्मनिर्भरता’ हासिल गरिरहेको गतिमा प्रत्येक भारतीयले गर्व गर्नुपर्दछ, मन्त्रीले भने । भारतको अर्थतन्त्रले धेरै रेकर्ड तोड्न तयार रहेको विश्वास व्यक्त गर्दै मन्त्री गोयलले प्रधानमन्त्री मोदीले भारतका लागि ठूला लक्ष्य राखेका र हाम्रो राष्ट्रले त्यस्ता अथाह लक्ष्यहरू हासिल गर्न निकै सक्षम रहेको बताए।

सन् २०२०–२१ मा २९२ अर्ब डलरको वस्तु निर्यात भएको थियो। उल्लेखनीय कुरा के छ भने, भारतको व्यापारिक निर्यातले यस वर्ष मार्च २१ मा ४०० अर्ब डलरको लक्ष्य नाघेको थियो।

स्वस्थ बृद्धिमा योगदान पुर्‍याउने प्रमुख निर्यात क्षेत्रहरूमा पेट्रोलियम पदार्थ, इन्जिनियरिङ्, रत्न तथा आभूषण, रसायन र औषधि समावेश छन्। अमेरिका, युएई, बंगलादेश, नेदरल्याण्ड, सिंगापुर, हङकङ, बेलायत, बेल्जियम र जर्मनी शीर्ष निर्यात गन्तव्य थिए ।

“कोभिडको क्रमिक छालहरूबाट उत्पन्न चुनौतीहरूको बाबजुद भारतको व्यापारिक व्यापार प्रदर्शनले प्रभावशाली वृद्धि देखाएको छ र अप्रिल २०२१ देखि मार्च २०२२ सम्म लगातार १२ महिनासम्म निर्यात ३० बिलियनभन्दा माथि रह्यो”, गोयलले भने।

कृषि क्षेत्रमा प्रभावशाली वृद्धि देखिएको छ र विशेष गरी महामारीको समयमा, भारत खाद्य र आवश्यक कृषि उत्पादनहरूको प्रमुख विश्वव्यापी आपूर्तिकर्ताको रूपमा उभियो। कृषि निर्यातको उछाल चामल (बासमती र गैर/बासमती दुवै), समुद्री उत्पादन, गहुँ, मसला र चिनी लगायतका वस्तुहरूबाट सञ्चालित भएको थियो, जसले २०२१–२२ मा अहिलेसम्मकै उच्च कृषि उत्पादनको निर्यात रेकर्ड गरेको मन्त्रालयले जनाएको छ।

यसैबीच, अप्रिल २०२१ (मार्च २०२२ को अवधिमा कृषि निर्यातले ४८ बिलियन डलर नाघेको छ। उच्च कृषि निर्यातले भारतीय किसानहरूको १.३५ बिलियन जनसंख्याको आवश्यकता पूरा गर्ने र बाँकी विश्वमा निर्यात गर्नको लागि अतिरिक्त उत्पादन गर्ने क्षमतालाई जनाउँछ। विश्व बजारमा एकीकरणले हाम्रा कृषकहरूलाई थप प्रतिस्पर्धी, गुणस्तरमा सजग र एकै समयमा आफ्नो उत्पादनको राम्रो मूल्य प्राप्त गर्न अनुमति दिनेछ, गोयलले थपे।

मन्त्रीले युक्रेन युद्धबाट प्रभावित देशहरूलाई भारतले गहुँ आपूर्ति बढाउने आश्वासन पनि दिए। “हामीले द्वन्द्व क्षेत्रबाट आपूर्ति नपाएका देशहरूमा आवश्यकता पूरा गर्न ठूलो मात्रामा गहुँ निर्यात गर्न जारी राख्नेछौं। २०२२–२३ मा हाम्रो गहुँको निर्यात १० मिलियन टनभन्दा बढी हुने सम्भावना छ। हाम्रा किसानहरू उत्पादन बढाउनमा केन्द्रित छन्,’ उनले भने ।

सरकारले उद्योग र निर्यातकर्तालाई आफ्नो निर्यात कार्यसम्पादन अभिवृद्धि गर्नका लागि उपयुक्त वातावरण र पूर्वाधार उपलब्ध गराउन अहोरात्र खटिरहेको छ । उनीहरुको हितका लागि लक्ष्य अनुरूप नीति तथा योजनाहरु ल्याई कार्यान्वयनमा ल्याइएको गोयलले बताए ।

अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा अप्रिल २०२१(मार्च २०२२ को अवधिमा निर्यातमा सकारात्मक वृद्धि भएको वस्तुहरूमा पेट्रोलियम सुती धागो र फ्याब्रिक्समे डअप ह्यान्डलूम रत्न र आभूषण इन्जिनियरिङ् सामान (६ बिलियनको तुलनामा १११ बिलियन) इलेक्ट्रोनिक इन्जिनियरिङ उत्पादनहरू (१५.५८) पर्छन्।

विभिन्न मुलुक विशेषगरी विकसित मुलुकतर्फ निर्यातमा उल्लेख्य वृद्धि भएको उनले बताए । निर्यातकर्ता र उद्योग संघको प्रयास, विभिन्न विभाग र प्रदेश सरकारबीचको समन्वयले यो उत्कृष्ट उपलब्धि हासिल गरेको मन्त्रीले बताए ।

मन्त्री गोयलले सरकारले निर्यात पूर्वाधार, लजिस्टिकलाई जिल्ला स्तरमा सुदृढ पार्न जिल्ला निर्यात हब पहललाई निकासी सहज बनाउन सरकारले काम गरिरहेको बताए । उनले भने, ‘ओडीओपी र पीएलआई मार्फत प्रत्येक जिल्लामा निकासीबारे सचेतना फैलाउन सफल भएका छौँ ।

भारतको प्रतिस्पर्धात्मक फाइदाहरू रहेका क्षेत्रहरू पहिचान गर्न उद्योगसँग घनिष्ठ साझेदारीमा काम गरेर ग्लोबल भ्यालु चेनहरूमा एकीकरणलाई गहिरो बनाउनको लागि घरेलु क्षमता अभिवृद्धिको लागि कठोर प्रयासहरू भइरहेका छन्।

सरकारले हाम्रा क्षमताहरूलाई सुदृढ पार्ने र मेक इन इन्डियाको तर्जमा विश्वका लागि सिर्जना गर्ने काम गरिरहेको छ। आर्थिक वर्ष २०२१(२२ बाट सुरु हुने उत्पादनका १३ प्रमुख क्षेत्रहरूको लागि उत्पादन लिङ्क प्रोत्साहन योजनाहरू घोषणा गरिएको छ। इण्डिया न्यु्ज नेटवर्क