एजेन्सी । बढ्दो मुद्रास्फीतिले जनताको जीवन कष्टकर बनेको छ । खाद्यान्न, इन्धन र बिजुलीको मूल्यवृद्धिले लगातार १३ औं महिना थोक मुद्रास्फीति दोहोरो अंकमा रहेको छ । थोक मूल्य सूचकांक आधारित मुद्रास्फीति दर अप्रिलमा १५.०८ प्रतिशत पुगेको थियो । डिसेम्बर १९९८ पछि पहिलो पटक थोक मुद्रास्फीति १५ प्रतिशत नाघेको हो। यस अघि डिसेम्बर १९९८ मा १५.३२ प्रतिशत रहेको थियो।

यसअघि यो मार्च २०२२ मा १४.५५ प्रतिशत थियो भने फेब्रुअरीमा १३.११ प्रतिशत थियो। थोक मुद्रास्फीति अप्रिल २०२१ देखि दोहोरो अंकमा रहेको छ। विज्ञहरूका अनुसार खाद्यान्न तथा इन्धनको मूल्यवृद्धिले मुद्रास्फीति बढेको हो ।

यससँगै खाद्यवस्तुको मुद्रास्फीति अप्रिल महिनामा ८.३५ प्रतिशत रहेको छ जुन सन् २०२२ को मार्चमा ८.०६ प्रतिशत थियो । इन्धन र ऊर्जा मुद्रास्फीति मार्च २०२२ मा ३४.५२ प्रतिशत बाट बढेर ३८.६६ मा पुगेको छ। निर्माण उत्पादनहरूमा मुद्रास्फीति अप्रिलमा १०.८५ प्रतिशत थियो, जुन मार्च २०२२ मा १०.७१ प्रतिशत थियो।

यसअघि खाद्यान्नमा तेलको मूल्यवृद्धिका कारण खुद्रा मुद्रास्फीति ८ वर्षकै उच्च विन्दुमा पुगेको थियो । सरकारी तथ्यांकअनुसार उपभोक्ता मूल्य सूचकांक (सीपीआई) आधारित खुद्रा मुद्रास्फीति अप्रिलमा ७.७९ प्रतिशत पुगेको छ । मई २०१४ मा मुद्रास्फीति ८.३२ प्रतिशत पुगेको थियो।

भारतमा दुई प्रकारको मुद्रास्फीति रहेको छ। जुन एउटा खुद्रा अर्थात खुद्रा र अर्को होलसेल मुद्रास्फीति हो । खुद्रा मुद्रास्फीति दर सामान्य ग्राहकहरु द्वारा प्रस्तावित मूल्यहरु मा आधारित छ। यसलाई उपभोक्ता मूल्य सूचकांक  पनि भनिन्छ। जबकि, थोक मूल्य सूचकांकले थोक बजारमा एक व्यापारीले अर्को व्यापारीलाई लिने मूल्यलाई बुझाउँछ। यी मूल्यहरू थोकमा गरिएका सम्झौताहरूसँग जोडिएका छन्।

दुवै प्रकारको मुद्रास्फीति मापन गर्न विभिन्न वस्तुहरू समावेश गरिएका छन्। उदाहरणका लागि, थोक मुद्रास्फीतिमा उत्पादित वस्तुको अंश ६३।७५५, खाद्यान्न जस्ता प्राथमिक वस्तुको २०.०२५ र इन्धन तथा उर्जा १४.२३५ रहेको छ। त्यसैगरी खुद्रा मुद्रास्फीतिमा खाद्यान्न तथा वस्तुको अंश ४५.८६ प्रतिशत, आवास १०.०७ प्रतिशत, लत्ताकपडा ६.५३ प्रतिशत र इन्धनलगायत अन्य वस्तुको पनि योगदान रहेको छ ।