एजेन्सी । भारतको सबैभन्दा धनी १ प्रतिशत धनी अब कुल सम्पत्तिको ४० प्रतिशतभन्दा बढीको मालिक बनेका छन। अक्सफामले हालै सार्वजनिक गरेको एक रिपोर्टमा यो जानकारी दिएको हो । यस अध्ययनमा अक्सफामले देशको आधा जनसंख्या अर्थात् ५० प्रतिशतसँग भारतको कुल सम्पत्तिको ३ प्रतिशत मात्र रहेको बताएको छ ।

विश्व आर्थिक मञ्चको वार्षिक बैठकको पहिलो दिन आफ्नो वार्षिक असमानता प्रतिवेदनमा भारतको सप्लिमेन्ट जारी गर्दै, अधिकार समूह अक्सफाम इन्टरनेशनलले भारतका १० धनी व्यक्तिहरूमा ५ प्रतिशत करले सबै देशका बालबालिकाको विद्यालय शिक्षामा पूर्ण रूपमा लगानी गर्न सक्ने बताएको छ।

इहाबm ले भन्यो,  एक अर्बपति गौतम अडानीले २०१७ र २०२३ बीचको अवास्तविक लाभमा एक पटकको करबाट १.७९ लाख करोड रुपैयाँ प्राप्त गर्न सक्छन्। यो रकमबाट ५० लाख अर्थात् ५० लाख भारतीय प्राथमिक विद्यालयका शिक्षकलाई एक वर्षको तलब दिन सकिन्छ ।

अक्सफामले आफ्नो प्रतिवेदनलाई ‘सर्भाइभल अफ द रिचेस्टः द इन्डिया स्टोरी’ शीर्षक दिएको छ । प्रतिवेदनमा अक्सफामले थप भनेको छ, ‘यदि भारतका अर्बपतिहरूको कुल सम्पत्तिमा एकपटक २ प्रतिशतको दरले कर लगाइयो भने आगामी तीन वर्षसम्म देशमा कुपोषित मानिसहरूलाई पोषण गर्न ४० हजार ४२३ करोड रुपैयाँको आवश्यकता पूरा गर्न सकिन्छ। 

प्रतिवेदन अनुसार, देशका १० धनी अर्बपतिहरूमा ५ प्रतिशत एक पटकको करले १.३७ लाख करोड रुपैयाँ उठाउन सक्छ, जुन स्वास्थ्य तथा परिवार कल्याण मन्त्रालय ( ८६,२०० करोड रुपैयाँ भारु) र आयुष मन्त्रालय (३,०५० करोड रुपैयाँ भारु),२०२०-२०२३ को लागि अनुमानित कोष भन्दा १.५ गुणा बढी रहेको छ।

लैङ्गिक समानतासम्बन्धी प्रतिवेदनले पुरुष कामदारले कमाएको प्रत्येक रुपैयाँ १ रुपैयाँमा महिला कामदारले ६३ पैसा मात्र पाउँछन्। अनुसूचित जाति र ग्रामीण श्रमिकहरूको लागि यो भिन्नता अझ ठूलो छ। अनुसूचित जातिहरूले सामाजिक समूहहरूको कमाईको ५५ प्रतिशत कमाए, र पछि २०१८ र २०१९ बीचको शहरी आयको आधा मात्र रहेको छ।

शीर्ष १०० भारतीय अर्बपतिहरूमा २.५ प्रतिशत कर र शीर्ष १० मा ५ प्रतिशत करले बच्चाहरूलाई विद्यालय फर्काउन आवश्यक पर्ने लगभग सम्पूर्ण रकम प्रदान गर्नेछ। अक्सफ्यामले भारतमा असमानताको प्रभावको खोजी गर्न प्रतिवेदनले गुणात्मक र मात्रात्मक जानकारीको मिश्रण गरेको बताएको छ।

फोर्ब्स र क्रेडिट सुइस जस्ता माध्यमिक स्रोतहरू देशमा सम्पत्ति असमानता र अरबपतिहरूको सम्पत्ति हेर्न प्रयोग गरिएको छ। जबकि प्रतिवेदन मार्फत गरिएका तर्कहरूलाई पुष्टि गर्न एनएसएस, संघीय बजेट कागजात, संसदीय प्रश्नहरू जस्ता सरकारी स्रोतहरू प्रयोग गरिएको छ।

अक्सफ्यामले नोभेम्बर २०२२ सम्म महामारी सुरु भएदेखि भारतका अर्बपतिहरूले आफ्नो सम्पत्ति १२१ प्रतिशत वा प्रति दिन ३,६०८ करोड रुपैयाँ भारुले बढेको देखेको छ। अर्कोतर्फ, वस्तु र सेवा कर (जीएसटी) मा कुल १४.८३ लाख करोडको लगभग ६४ प्रतिशत २०२१-२२ मा जनसंख्याको ५० प्रतिशतबाट आयो। अर्कोतर्फ, शीर्ष १० बाट मात्र ३ प्रतिशत जीएसटी प्राप्त भएको छ।

अक्सफामले भारतमा अर्बपतिको कुल संख्या २०२० मा १०२ बाट बढेर २०२२ मा १६६ पुगेको बताएको छ। भारतका १०० धनी व्यक्तिको संयुक्त सम्पत्ति ६६० अर्ब डलर (५४.१२ लाख करोड रुपैयाँ भारु) पुगेको छ।