एजेन्सी । सन् २०१२ को कुरा हो । सी जिनपिङ चीनको राष्ट्रपति बन्ने लगभग निश्चित थियो। त्यसपछि सेप्टेम्बर १ मा सी जिनपिङ बेपत्ता हुन्छन्। उनले अमेरिकी विदेशमन्त्री हिलारी क्लिन्टन जस्ता विदेशी नेताहरूसँगको पूर्व निर्धारित बैठकहरू पनि छोड्छन्। सार्वजनिक कार्यक्रममा पनि आउदैनन । दुई हप्तापछि सेप्टेम्बर १५ मा भेटिए। यसपछि १५ नोभेम्बर २०१२ मा उनी चीनको राष्ट्रपति भए ।

अब यसपटक फेरि विदेशमन्त्री किन गेङ चीनमा एक महिनादेखि बेपत्ता छन्। उनले आफ्नो निश्चित कार्यक्रममा विदेशी नेताहरुसँग पनि भेट गर्दैनन् । चीनको विदेश मन्त्रालय पनि उनीहरुको बारेमा केही बताउन तयार छैन ।

कतिपयले यसलाई टिभी एन्करसँगको अफेयरसँग जोडिएको देखिरहेका छन् । यसैबीच, कतिपयले गेङको लोकप्रियताका कारण जिनपिङ आफ्नो शत्रु बनेको भनिरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा चीनमा फेरि एकपटक ठूलो फेरबदल हुने सम्भावना देखिएको छ ।

सन् २०२२ को डिसेम्बरमा इट्टाको जवाफ ढुङ्गाले दिने कूटनीतिज्ञका रूपमा चिनिएका किन गेङ चीनको विदेशमन्त्री बने। गेङले १० वर्षसम्म परराष्ट्र मन्त्री रहेका वाङ यीको ठाउँमा आएका हुन् । तर, उनले हालै चीनले अपनाएको ‘वुल्फ वारियर’ कूटनीतिक शैलीबाट आफूलाई टाढै राखेको विश्वास गरिन्छ। यसको कारण कम्युनिष्ट सरकारको नेतृत्वप्रति उनको असन्तुष्टि हो ।

चीनका विदेशमन्त्री छिन गेङले जुलाई ४ तारिखमा युरोपेली संघका विदेश नीति प्रमुख जोसेफ बोरेलसँग भेट गर्ने कार्यक्रम थियो तर अचानक भेटघाटलाई अघि बढाइएको थियो। बोरेललाई यसबारे दुई दिनअघि जानकारी दिइएको थियो। बैठक थप गर्नुको कारण भने खुलाइएको छैन ।

जुलाई ७ मा पहिलो पटक पत्रकारहरूले चिनियाँ विदेशमन्त्री गेङको बारेमा सोधे। चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले जवाफ दियो– ‘हामीसँग कुनै जानकारी छैन ।’ जुलाई १० र ११ मा गेङ इन्डोनेसियामा हुने शिखर सम्मेलनमा सहभागी हुने थिए । अस्वस्थ्यताका कारण उनी गिरोहमा जान नपाउने भनिएको थियो । यसको ट्रान्सक्रिप्ट चिनियाँ विदेश मन्त्रालयको आधिकारिक वेबसाइटमा प्रकाशित गरिएको थियो। 

यससँगै फिलिपिन्सका राष्ट्रपतिसँगको भेटमा पनि गिरोह देखा परेनन् । त्यसपछि गिरोह बेपत्ता भएको चर्चा सुरु भयो । अब वाङ यी गेङ हुनु पर्ने ठाउँहरूमा जाँदै हुनुहुन्छ। वास्तवमा गेङभन्दा अगाडि वाङ यी १० वर्षसम्म चीनको विदेशमन्त्री थिए।

चिनियाँ विदेशमन्त्री गेङ अन्तिम पटक जुन २५ मा रुसी, श्रीलंका र भियतनामी अधिकारीहरूसँगको बैठकमा देखिएका थिए। त्यसयता उनी सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिँदैनन् । लगभग एक महिनादेखि किन गेङ कहाँ छन् कसैलाई थाहा छैन। चीनको परराष्ट्र मन्त्रालयसम्म पनि थाहा नभएको बताइरहेको छ ।

एसिया सोसाइटी पॉलिसी इन्स्टिच्युटका पूर्व वरिष्ठ अमेरिकी कूटनीतिज्ञ डेनियल आर रसेल भन्छन्,‘यो घटना चिनियाँ कूटनीतिज्ञहरूका लागि लाजमर्दो र चिन्ताजनक छ, किनभने यसले नियन्त्रित प्रणालीमा अनिश्चितता सिर्जना गर्छ। विदेशी कूटनीतिज्ञहरूको लागि यसले चीनको विदेश मन्त्रालयको प्रभावको बारेमा थप प्रश्नहरू खडा गर्छ।’

चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले सुरुदेखि नै आफ्ना नेताहरूको व्यक्तिगत जीवन र स्वास्थ्यको बारेमा गोप्य राख्दै आएको छ। पछिल्लो समय यो बढी देखिएको छ ।

चीनमा एक वरिष्ठ नेता बिना कुनै स्पष्टीकरण यति लामो समयसम्म सार्वजनिक रूपमा नआउनु अस्वाभाविक होइन। विगतमा पनि यस्ता कैयौं घटना बाहिर आएका छन्, जसमा यस्ता व्यक्तिहरू पछि आपराधिक अनुसन्धानमा परेका छन् ।

धेरै अवस्थामा, तिनीहरू केही समयको लागि बेपत्ता भए, तर त्यसपछि अगाडि फर्किए र तिनीहरू किन बेपत्ता भए भनेर कुनै जानकारी उपलब्ध थिएन। गिरोह बिरामी परेको र निको हुँदैछ भन्ने थाहा पाएर । तैपनि नराम्रो समाचार बाँडफाँड गर्न पार्टी कति कडा छ भन्ने कुराको यो प्रसङ्ग एउटा उदाहरण हो।