एजेन्सी। रुसी भाडाका लडाकु वाग्नर समुहका नेता येभगेनी प्रिगोजिनको बुधबार मस्कोको उत्तरमा भएको विमान दुर्घटनामा मृत्यु भएको अनुमान छ। यो त्यही समूह हो जसले युक्रेन बिरुद्ध लडिरहेको बेला रुसी सेना विरुद्ध समेत केही महिना अघि विद्रोह गरेको थियो ।

सो विमान दुर्घटनामा १० जनाको मृत्यु भएको अनुमान गरिएको छ। अन्तर्राष्ट्रिय समाचार संस्थाहरूका अनुसार रुसको नागरिक उड्डयन एजेन्सीका अनुसार प्रिगोजिन विमानमा थिए। यो दुर्घटनाले त्यो दुर्घटना नियोजित भएको शङ्का उत्पन्न गराएको छ किनभने वाग्नर निजी सैन्य कम्पनीको संस्थापकको भाग्य अब के होला भन्ने विषय उनले विद्रोह गरेदेखि नै धेरैको चासोमा रहेको थियो।

त्यस समयमा रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले विद्रोहलाई "देशद्रोही" र "पीठमा छुरा" भनी निन्दा गरेका थिए । र, यसको बदला लिने वाचा पनि गरेका थिए। तर प्रिगोजिन विरुद्धको त्यो आरोप चाँडै हटाइएको थियो । वाग्नर प्रमुख जसका सेनाहरू युक्रेनमा रसियाका लागि केही उत्कृष्ट लडाइँमा सामेल थिए उनीहरूलाई बेलारूसमा फर्किन अनुमति दिइयो ।

रुसी मिडियाले प्रिगोजिनसँग सम्बन्धित एक शीर्ष जनरललाई वायुसेनाको कमान्डरको पदबाट बर्खास्त गरेको रिपोर्ट आएपछि यो दुर्घटना भएको हो।

मस्कोबाट सेन्ट पिटर्सबर्ग जाँदै गरेको तीन चालक दलका सदस्य र सात यात्रु बोकेको एउटा विमान राजधानीको उत्तरमा करिब ३०० किलोमिटर (१८५ माइल) मा खसेको रसियाको सरकारी समाचार एजेन्सी तासले उद्धृत गरेको छ।

रुसको नागरिक उड्डयन एजेन्सी रोसाभिएट्सियाले पहिले उनी म्यानिफेस्टमा थिए भनेको थियो तर पछि एयरलाइनका अनुसार उनी विमान मै थिए भन्ने खुलासा भयो ।

"मलाई के भयो भन्ने तथ्य थाहा छैन तर म अचम्ममा छैन," यो घटनाबारे प्रतिक्रिया दिँदै अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाईडेनले भनेका छन् ।

अन्तर्राष्ट्रिय मामिलासम्बन्धी थिंक ट्याङ्क चाथम हाउसका रुसी विज्ञ केइर गिल्सले प्रिगोजिनको मृत्युको खबरबारे सावधानी अपनाउन आग्रह गरेका थिए। उनले भने, "धेरै व्यक्तिहरूले आफ्नो यात्रालाई अस्पष्ट पार्ने प्रयासको रूपमा आफ्नो नाम परिवर्तन गरेर येभगेनी प्रिगोजिन राखेका छन्।"

एसोसिएटेड प्रेसद्वारा गरिएको उडान ट्र्याकिङ डेटाले एक निजी जेट देखायो जसमा प्रिगोजिन बुधवार साँझ मस्कोबाट उडेका थिए । यसको ट्रान्सपोन्डर सङ्केत मिनेट पछि गायब भयो।

विमान ठिक उचाइमा र ठिक गतिमा यात्रा गर्दागर्दै सिग्नल अचानक बन्द भयो। एक प्रो-वाग्नर सोसल मिडिया खाताद्वारा पोस्ट गरिएको छविमा जलिरहेको भग्नावशेष देखाउँदै, प्रिगोजिनले पहिले प्रयोग गरेको जेटसँग मिल्ने आंशिक पुच्छर नम्बर देख्न सकिन्छ।

 प्रो-वाग्नर टेलिग्राम च्यानल ग्रे जोनले साझा गरेको भिडियोमा एउटा विमान धुवाँको ठूलो बादलबाट ढुङ्गा झैं खसिरहेको देखाइएको छ, यो खस्दा चर्को रूपमा घुमिरहेको छ। विमानमा गम्भीर क्षति हुँदा त्यस्ता फ्री फल्स हुन सक्छ । तस्बिरहरूले विमानको पखेटा हराइरहेको देखाउँछ।

के पर्छ युक्रेन युद्धमा असर ?

यदि पुष्टि भए पनि प्रिगोजिनको मृत्युले युक्रेनमा रसियाको युद्धमा प्रभाव पार्ने सम्भावना छैन। जहाँ उनका सेनाहरूले गत १८ महिनामा केही भयङ्कर लडाइँहरू लडेका थिए।

उनका सेनाहरूले मेको अन्त्यमा पूर्वी डोनेट्स्क क्षेत्रको सहर बाख्मुट कब्जा गरेपछि फ्रन्टलाइन कारबाहीबाट पछि हटेका थिए। बाख्मुट सबैभन्दा रक्तपातपूर्ण लडाइँहरूको विषय भएको थियो। रुसी सेनाहरूले यसलाई महिनौँसम्म कब्जा गर्न सङ्घर्ष गरिरहेका थिए।

विद्रोह पछि रुसी अधिकारीहरूले भने कि उनका लडाकुहरू नियमित सेनाको भागको रूपमा मात्र युक्रेन फर्कन सक्षम हुनेछन्। प्रिगोजिनले विद्रोह पछि आफ्नो पहिलो भर्ती भिडियो पोस्ट गरेका थिए जसमा वाग्नरले भनेका थिए "रसियालाई सबै महाद्वीपहरूमा अझ ठूलो बनाउँदैछ र अफ्रिकालाई अझ स्वतन्त्र बनाउँदैछ। "

दुर्घटनाको खबर बाहिर आउँदा पुटिन कुर्स्कको युद्धको सम्झनामा आयोजित कार्यक्रममा बोल्दै युक्रेनमा रुसको युद्धका नायकहरूको प्रशंसा गरिरहेका थिए।

कार्नेगी रसिया युरेसिया सेन्टरका वरिष्ठ फेलो तातियाना स्टानोभायालाई उद्धृत गर्दै टेलिग्रामले लेखेको छ "विमान दुर्घटनाको कारण जे भए पनि सबैले यसलाई क्रेमलिनले बदला र प्रतिशोधको कार्यको रूपमा हेर्नेछन्।"