एजेन्सी । विश्वव्यापी आर्थिक मन्दीको बादल मडारिरहेको छ । अमेरिका र युरोपमा बैंकिङ संकटले विश्वभरी मन्दी आउने डर बढाएको छ । अब विश्व बैंकले आफ्नो एक प्रतिवेदनमा यस्तो चेतावनी दिएको छ ।

विश्व बैंकले सन् २०३० सम्ममा विश्व अर्थतन्त्रको गति तीन दशकयताकै न्यून हुन सक्ने बताएको छ । विश्व बैंकले आफ्नो प्रतिवेदनमा उत्पादकत्व र श्रम आपूर्ति प्रवर्द्धन, लगानी प्रवर्द्धनसँगै सेवा क्षेत्रलाई राम्रोसँग प्रयोग गर्नुपर्ने बताएको छ । प्रतिवेदनमा कोभिड–१९ र रुस–युक्रेनपछिको सम्भावित उत्पादन वृद्धि दरको मूल्याङ्कन गरिएको छ ।

विश्व बैंकले आफ्नो प्रतिवेदनमा विगत तीन दशकमा विकास र समृद्धिलाई प्रवर्द्धन गर्ने प्रायः सबै आर्थिक शक्ति कमजोर भएको भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेको छ । यस गिरावटको कारण २०२२–२०३० बीचको औसत विश्वव्यापी सम्भावित जीडीपी वृद्धिमा कमी आउने सम्भावना छ।

प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि हामीले उल्लेख गरिरहेको मन्दीले अर्को विश्वव्यापी वित्तीय संकट देखा परे, विशेष गरी यो प्रवृत्ति विकसित अर्थतन्त्रहरूमा मात्र सीमित नभएको खण्डमा तीव्र हुन सक्छ। विकसित देशहरूमा पनि वृद्धि सुस्त हुने अपेक्षा गरिएको छ। बाँकी समयमा भने यो देशको वार्षिक वृद्धि ४ प्रतिशत छ, विश्वव्यापी संकट आयो भने अवस्था झनै बिग्रन सक्छ ।

प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘हामीले जुन मन्दीको कुरा गरिरहेका छौं यदि अर्को विश्वव्यापी वित्तीय संकट देखा पर्यो भने तीव्र हुन सक्छ ।’  विशेष गरी यदि त्यो संकट विश्वव्यापी मन्दीको साथमा छ भने, यो मन्दीले वृद्धिको सम्भावनालाई असर गर्न सक्छ। विश्व बैंकका प्रमुख अर्थशास्त्री इन्दरमित गिलले विश्व अर्थतन्त्रको ‘हराएको दशक’ साबित हुनसक्ने बताए ।

अमेरिका र युरोपको बैंकिङ संकटले विश्वभरका बजारलाई हल्लाएको छ । यसको प्रभाव भारतीय बजारमा पनि देखिएको छ । बैंकिङ सेयर दबाबमा छ। अमेरिकामा दुईवटा बैंकमा ताला लगाइएको छ र यो संकटको छाया अन्य धेरै बैंकहरूमा पनि परेको देखिन्छ । सिलिकन भ्याली बैंक र सिग्नेचर बैंक डुबिएपछि अमेरिकाको बैंकिङ संकटले अझै धेरै बैंकलाई आफ्नो चपेटामा लिन सक्ने आशंका स्विट्जरल्याण्डले गर्नेछ ।

तर, डुबेको सिलिकन भ्याली बैंकलाई संकटबाट जोगाउन संघीय निक्षेप बीमा निगम सहमत भएको छ । एफडीआईसीले नर्थ क्यारोलिनास्थित फर्स्ट सिटिजन बैंकले सिलिकन भ्याली बैंक खरिद गर्न चासो देखाएको बताएको छ। ब्लुमबर्गको रिपोर्ट अनुसार, फर्स्ट सिटिजन्स बैंकले फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेशनबाट सिलिकन भ्याली बैंक किन्न सम्झौताको एक भागको रूपमाको निक्षेप र ऋण पनि किन्न गइरहेको छ।